Suliffissaaleqisut amerliartortut - avataaneersut amerliartorput

Inatsisartunut ilaasortaq Juliane Henningsen, Inuit Ataqatigiit ima aperaaq:

- Suliffissaaleqineq Kalaallit Nunatsinni isertorneqarsinnaanngitsumik annertusiartortoq suli avataaniit suliartortitanit inuttalerneqartartut amerlavallaarsorinarput, ingammik assersuutigalugu kiffartuussinerup iluani atorfiit uku pineqartillugit: neriniartarfinni igasutut, saqisutut, hotelini inilerisutut, nipilersortartunut aammalu imerniartarfinni matulerisunut.

Ineriartorneq tamanna aamma sanaartortitsinerup iluani takussaaleriartortoq oqaatigaa, sulilernissamut akuersissutigineqartut akulikinnerpaamik sanasunut nunagissaasunut toqqaviliortunullu Canadameersunut Europallu kangianeersunut tunniunneqartartut amerliartortut unnerlugit.

- Avataaneersunik suliartortitsiuarneq taamaalilluni pivoq naak aamma Nunatsinni taamatut piginnaanilinnik sulisussaqareeraluarluta, erseqqissaavoq.

Sulisinnaasut sulianut inuttalerneqanngitsunut nutsertinneqarsinnaaqqullugit ukiuni kingullerni Aningaasanut Inatsit aqqutigalugu nuttarnerulersinnaanermut aningaasaliissutinik taagukkatsinnik immikkoortitsisoqartarpoq - ukiumut 4, 1 mio. kr. - nassuiaammili ajuusaarnartutut nalilertariaqakkannik tikkuarneqarpoq nuttarnerulersinnaanermut aningaasaliissutinit atuisarnerit ikileriarsimasut, tamannalu assorsuaq naammaginanngilaq.

- Nuttarnerulersinnaanermut aningaasaliissutinik pisimasut ukuupput: Inuit amerlassusii, 2008: 105, 2009: 65 aammalu 2010: 37.  Isumaqarpunga taamatut agguataarisimaneq pitsavissuunngitsoq, oqarpoq.

Taamaammat suliffissaaleqisut kalaallillu sulisinnaassuseqartut eqqarsaatigalugit – taamatut agguataarineq suleqatigiinnerulernissamut ataqatigiissaarinerunissamullu kajumissaataanngimmat  Naalakkersuisut siunissaq ungasinnerusoq isigalugu avataaniit suliartortut eqqarsaatigalugit qanoq iliuusissanik isumaliutersuuteqarnersut aperai. Aamma suliffissaaleqisut sanngiinnerpaat pillugit suliniutit pimoorunneqarnerunissaat qulakkeerniarumallugu  Naalakkersuisut qanoq pilersaaruteqarnersut tusarusuppaa.

- Pisuussutit uumaatsut iluani aammalu sanaartornerup kiisalu ujaqqanik manngertunik aatsitassarsiornermi ineriartornerup aamma takutilereerpaa, ukiuni qaninnerpaani allatut ajornartumik maannamit annertunerujussuarmik avataaniit suliartortussanik tikisitsisariaqassasugut. Taamaattorli avataanniit suliartortussat eqqarsaatigalugit siunissaq ungasinnerusoq isigalugu iliuusissamik suli amigaateqartuarpugut, oqarpoq apeqqutit uku apeqqullugit.

- Suna akuerisinnaavarput aammalu suliartortut avataaneersut qassit akuersissutigineqartassappat? Avataanniit suliartortut killilersimaarneqarnissaat pillugu malittarisassat maannamut atuuttut sukatiterneqassappat imaluunniit qanoq-una iliorluta qulakkiissagipput suliat inuttaqanngitsut sapinngisamik nunaqavissunik inuttalerneqartassasut?

Akissut Naalakkersuisunit ullut qulit qaangiutsinnagit tunniunneqareertussaavoq.