Sakkutuuiarnerit nunatsinneeqqammertut: Qasuernarpoq
Arsarnernik tungujuartunik qorsorpaluttunillu qimerluuineq mobilinulluunniit attaveqaateqanngitsumut illuaqqiarluni asimiinneq nunatta inuisa ilarpaaluisa qularnanngitsumik misigereerpaat. Misigiumaaritsillu aamma qularutigigunanngivippaat.
Asimiinnerli tarnikkut peqqissaatitut sakkutuuiarnernut misinnarsinnaaqaaq. Jan William Bernburgimi taama misigaaq.
- Ilaanni nipaattangaarmat, eqqarsaatit allaat tusaasuusinangajassinnaasarput. Angerlarsimaffimmi ajornartorsiutit eqqaasaatiginerluunniit ajorpakka, taanna sakkutuuiaqatinilu aqqaniliullutik aggustip naanerani Nuup Kangerluaniilikkersaarnermini oqarpoq.
Jan William Bernburg Veteranprojekt Grønlandimeersut nunatsinneeqatigai, nunatsinneeqataalu taakkua ukiut tamaasa asiarnertalimmik Nuummukarnissamik 2018-imili aaqqissuussisalernikuupput.
Sakkutuuiarneq tassaavoq sakkutuutut nunamut allamut ataasiarluni arlaleriarluniluunniit aallartitaasimasoq. Jan William Bernburg Naalagaaffiit Peqatigiit sakkutuuattut qeqertaasamut Balkanimut 1991-imi aallartitanut ilaavoq. Balkanimi nunat 1991-imiit 1999-imut sorsuunneranni toqutaasut ikiligaasullu 100.000-likkuutaajupput.
- Aallartitatut sakkutuujugallaramali kingunerlutsitserujussuarlunga PTSD-eqalerpunga. 2014-mili aatsaat katsorsartilerpunga, taanna oqarpoq.
Taanna nunatsinnukanngikkallarami avinngarusimalluni inuuneqarpoq angerlarsimaffimminiit anerpiassanani.
- Taava Kalaallit Nunaaliaqatiserineqariataarpunga. Kalaallit Nunaanniinneralu inusseqqittalerninnut sunniuteqaqaaq, taanna oqarpoq.
Naalarulukkunnaarnartoq
Veteranprojekt Grønlandip siulittaasua Gerth Sloth Berthelsen ukiut tamaasa Kalaallit Nunaannukartarnissamik isumassarsisunut ilaavoq.
- Ikorfartoqatigiiffitsinni anguniakkavut marluupput. Tassa anguniakkap appaa tassaavoq sakkutuuiarnerit Kalaallit Nunaanni najugallit 117-it missaanniittuusut sullinnissaat. Taakkua sakkutuuiarnerit Danmarkimiittutulli pisinnaatitaaffeqarput, naalagaaffeqatigiilli iluminni assigiinngitsuummata periarfissakinnerupput, taanna oqarpoq.
- Illoqarfissuarmilu pisorpalummiit Kalaallit Nunaanni pinngortitamut misigisassarsioriartoraangatta nallernissaqartanngeqaaq, Gerth Sloth Berthelsen oqarpoq.
Gerth Sloth Berthelsen sakkutuutut Balkanimut marloriarluni aallartitaanikuuvoq. Taanna Nuummi peroriartorpoq, alliartornerminilu Nuup Kangerluaniikkajulluni. Taamaammat pinngortitaq inunnut sorsuffimmilumi sakkutuujusimasunut qanoq sunniuteqartoq nalunngilaa.
- Sakkutuuiarnerit kingunerlutsitserujussuarlutik soorlu PTSD-qalersimasut naalaruluttarnertik pissutigalugu avinngarusimallutik inuuneqakkajullutillu arlaannik iliuuseqarnissamut nukissaalatsikkajupput, taanna oqarpoq.
Taamaammat illoqarfissuarmi pisorpalummiit Kalaallit Nunaanni umiatsiarlutik asiarneq eqqarsaatikkut qasukkarsimaarnarisarpaat.
- Inuit pinngortitarlu ataqatigiittut taamaalilluni siunersinartarpoq. Sakkutuuiarnerit tamanna iluaqutigisaqaat, Gerth Sloth Berthelsen oqarpoq.
Gerth Sloth Berthelsen, Jan William Bernburg sakkutuuiarneqatitillu ulluni sisamani Nuup Kangerluata ilaaniipput. Tamaaniinnerminni umiatsiarlutik suluppaagarniartarput saarullinniarlutillu. Qajaasiarujoortarput, immami aqqaamasarput aamma qaqqillutik nuniattarput.
Nunatsinneereerluni angerlarnermi kingornali ajunngeqaluni, FN-imi sakkutuujusimasoq Jan William Bernburg ukioq manna nunatsinnukaqataasunut ilaasoq oqarpoq.
- Malugaara inuit akornanniileqqikkusunneruleqqallunga. Taamanili sinissaatitussaarlungalu eqqissisaatitoqqinngiivippunga, tassa eqqarsaatikkut qasuerninnut iluaqutaavoq, taanna oqarpoq.
Sakkutuuiarnerit allat timmisartorlutik aappaagu ukiassariartulernerani nunatsinnukarnissaannut bilitsissaat inniminnerneqangajalereerput.
Taakunannga pisinnaajunnaartoqassappat, Jan William Bernburg peqataaqqikusukutsoorpoq.
- Passilisartuaannarpunga. Peqataaqqikkusunnersunga aperineqassagaluaruma aallaqataakutsuussaanga, taanna oqarpoq.
