Peqatigiiffik Danmarkimi kalaallit atuarfiinik pilersitsinissamik kissaateqartoq
Kalaallit Danmarkimiittut inuiaqatigiinni ikinnerussuteqartutut pisortatigoortumik siunissami inissisimalertariaqarput - Tysklandip avannaani Sydslesvigimi danskit ikinnerussuteqartut assigalugit. Aalborgimi kalaallit peqatigiiffiata Ikerasaap siulittaasua Juusi W. Petersen taama isumaqarpoq.
Taamatut inissisimasoqalernera kalaallinut Danmarkimiittunut immikkut pisinnaatitaaffeqalernissamut periarfissanik arlalinnik ammaassisinnaavoq, soorlu immikkut atuarfinnik, paaqqinnittarfinnik aammalu oqaluffinnik:
- Kalaallit meeqqanut paaqqinnittarfiinik pilersitsisoqarnissaa kissaatigigaluarparput, nunaqqaterpassuagut ilinniagaqanerminnut atatillugu Danmarkimiimmata. Taakkulu qitornatik ilagaat imaluunniit Danmarkimiinnerminni qitorniorlutik aammalu nunatsinnut angerlaqqinnissartik pilersaarutigalugu. Meeqqanullu pitsaasuussaaq nunatsinnut angerlaqqinnginnerminni nunatsinnut tunngasunik, soorlu qanilaarnermik, kulturimik oqaatsinillu ulluinnarni atugaqartinnissaat, KNR-imut taama oqarpoq.
Peqatigiiffik: Immikkut atuaqarfeqartitsinikkut akuulersitsiniarneq nukittorsarneqarsinnaavoq
Taamatut siunnersuuteqarnermi Tysklandip avannaani danskit ikinnerussuteqartut 50.000-it missaanniittut atugaat isumassarsiorfigineqarsimapput. Danskit ikinnerussuteqartut taakku ukiut tamaasa koruuninik millioninik hunnorujulikkuutaanik danskit naalagaaffiannit tapiiffigineqartarput, aningaasallu ilaatigut danskit peqatigiiffiinik, atuarfiinik paaqqinnittarfiinillu ingerlatsinermut atorneqartarlutik.
Aaqqissuussinerlu taanna ilaarlugu kalaallit Danmarkimiittut 15.000-it 20.000-illu akornanniittut akuulersinniarneqarnerat nukittorsaavigineqarsinnaavoq, Juusi W. Petersen isumaqarpoq. Aamma isumaqarpoq kulturi aggerfigisaq ilisimaarilluaraanni inuiaqatigiinnut allanut ilanngunniarnissaq ajornannginnerussasoq.
- Kalaallit oqaasii atorlugit akuulersitsiniarneq annertunerpaamik pissarsiaqarfigineqarsinnaavoq, oqaatsimmi ilitsoqqussat atorlugit nassuiaanneqarsinnaaneq ajornannginnerpaajummat.
Ilaminit isornartorsiorneqarpoq
Siunnersuulli kalaallit Danmarkimi peqatigiiffiisa kattuffiannit, Inuit, isumaqatigineqanngilaq. Kattuffiup siulittaasuata kalaallit Danmarkimi inuiaqatigiinni ikinnerussuteqartutut inissisimalernissaat taperserpaa - inuiaqatigiinnut akuulernissamut periarfissat pitsaanerulersinnissaat siunertaralugu.
Tamannali Danmarkimi kalaallit atuarfiinik paaqqinnittarfiinillu pilersitsinikkut pissanngitsoq isumaqarpoq.
- Tamanna mianersuulluinnartariaqarpoq. Danmarkimimi kalaallisuinnaq oqaluffiusunik namminerisamik paaqqinnittarfiliorneq allatorluinnaq sunniuteqarsinnaavoq. Inuiaqatigiit danskit tungaannit allatut isigineqassaaq, oqaatigineqarluni nunasisut inuiaqatigiinnut akuulernissaminnik kissaateqanngitsut assingalugit iliorniartoqartoq.
Methelmann isumaqarpoq tamatumunnga taarsiullugu Danmarkimi kommunit - pingaartumik Københavnip, Odensep, Aarhusip Aalborgillu avataanniittut - kalaallit meerartaannut piareersaatissatut neqeroorutinik pilersitsisariaqartut, taamaaliornikkut meeqqat Danmarkimut tikinnermik kingorna danskit atuarfiini aallartinnissaminnut piareersimaneroqqullugit.
Aalborgip Kommuniani Kalaallinik sullissivimmit, kalaallinik inooqataaniarnikkut ajornartorsiuteqartunik ikiuisarfiusumit, immikkut atuarfeqartitsinissamik paaqqinnittarfeqartitsinissamillu siunnersuut isumaqatigineqarpallaanngilaq:
- Aalborgip Kommunianit isumaqanngilagut innuttaasut aalajangersimasut immikkut paaqqinnittarfiliuunnissaat akuulersitsiniarnermut pitsaasumut aqqutissaasoq. Paarlattuanilli isumaqarpugut danskit akornanni inuuneq Danmarkimi najugaqarnerup qanoq ittuuneranik piviusorpalaarnerusumik takutitsisinnaasoq taamatullu aamma akuunerulernissamut periarfissat pitsaanerussasut, Jeppe Bülow Sørensen, Aalborgip Kommuniani Kalaallinut sullissivimmi pisortaasoq KNR-imut taama oqarpoq.
