Nunatsinni atomimik atuinermi 1961-imi ajutoortoqarsimavoq
Maannalu aamma paasineqarsimalerpoq, atomimik atuinermi ajutoornerit oqaluttuarisaanermi ajornersaasa ilaat Nunatta imnartaani 1961-imi pisimasoq.
Japanimi ajutoorneq IAEA-p naliliinera malillugu 5-iuvoq, 7-imik naliliineq ajutoornerni annertunerpaalluni.
Naliliineq 5 tassaavoq ajunaarnersuaq, ajutoorfiup eqqaani annertuumik ajorluinnartumillu kinguneqartitsisoqarsinnaammat.
Assersuutigalugu Ruslandimi Tjernobylimi 1986-imi ajutoorneq 7-itut naliligaavoq, atomimik ajutoornersuarni nunarsuarni ajornerpaalluni, maannamut suli qaangerneqanngitsoq.
Japanimi ajutoorneq nunarsuatsinni ajutoornerit qulit ilaattut inissinneqarpoq.
Atomimilli ajutoornerit nunarsuarmi ajornerpaat qulit misissuataraanni Kalaallit Nunatsinniit isigalugu tupaallannavissortoqarpoq, Nunatta imartaani 1961-imi ajutoorujussuarsimasoq ajutoornerit annerpaat arfineq pingajuattut inissinneqarsimammat.
Ajutoorneq 1961-imi pisoq, aviisi Ekstra Bladet allappoq. Russit aqqartartuat atomimik ingerlatilik Tunup kujataani, Kangerup avataani juulip sisamaani sungiusartillugu, nillusaataa aserorpoq.
Nillusaataata aserornerani aqqartartup reaktoria 800 gradenik kissassuseqalerpoq, taamaalillunilu nillusarnissaa ajornarsivissorsimalluni. Reaktori 800 gradenik kissassuseqaleraangat taassuma aannissaa qanittuarakasinngortarpoq.
Taamaalinerani aqqartartup naalagaata inuttaat ilaat arfineq marluk peqquai, nillusaataasinnaasumik sanaqqullugit. Taakkulu taamaaliorput, qinngornermik ulorianartumik qinngorneqarnermik kinguneqartumik.
Reaktorip nillusarniarnera iluatsippoq, aqqartartulli inuttai tamarluinnarmik qinngornermik ulorianartumik qinngorneqarsimallutik. Peqquneqartut arfineq marluusut sapaatip akunnera ataaseq qaangiutiinnartoq toqupput, inuttat allat 20-t ukiut marlussuit qaangiunneranni aamma toqullutik.
Radioaviisimit tusakkavut naapertorlugit, Nunatta imartaani russit aqqartartuata ajutoorsimanera maannamut pisortatigoortumik ilisimaneqarsimanngilaq.
1961-imi Radioaviisimi aamma Atuagagdliutini aaqqissuisuusup, Jørgen Fleischerip oqaatigaa, russit aqqartartuata ajutoorsimanera aatsaat tusarlugu.
- Aqqartartup ajutoornera tusarsimanngisaannarpara, immaqa tamanna isertuunneqarsimammat. Tamanna paasigakku assut tupappunga, Jørgen Fleischer Radioaviisimut oqarpoq.
