Nannut nassitsissusersorpaat nalunaaqutsersorlugillu
Ilisimatuut misissuinerminni Kalaallit Nunaata avannaani sikut ingerlaartut qulaavaallugit - Qeqertarsuarmi/Diskollu avannamut nuuata nalaaniit Qimusseriarsuup avannarpasissuani/Melville Bugtenip avannaanut 7.000-8.000 km timmisartumik nanorsiorlutik angalaarfigaat.
- Nannut inersimasut 14-it, arnavissat 9 angutivissallu 5 massakkut qaammataasakkoortumik aallakaatitsissuteqarlutik ingerlaarput taamaalillutillu najukkami tamaani annertoorsuarmi nannut sumiinnerannik takutitsillutik. Aallakaatitsissutit sinneri nannunut inuusukaanerusunut ikkunneqarpuq, taakkulu minnerpaamik marlunnik ukioqarput. Qungasequtit aallakaatitsissutillit taakkua qulingiluat arnaviaannarnut ikkunneqarput. Qungasequtit aallakaatitsissutit taakkua ukiuni arlalinni aallakaatitsinnaapput. Angutivissat piaqqallu, katillugit 11-t minnerusunik siutimikkut aallakaatitsissuserneqarput. Taakkua batteriivi mikivallaaqigamik ukiup affaa sinnilaaginnarlugit aalakaatitsisinnaapput. Kingulliit qulingiluat nalunaaqutserneqaannarput misissugassanillu tigutsivigineqarlutik, nannunik ilisimatusarnermi seniorforskeritut atorfilik Erik W. Born oqaluttuarpoq.
Assersuutigineqarsinnaavoq 2009-mi taamaaqataanik nalunaaqutsersuiniarnrmi nannut 16-iinnaat nalunaaqutserneqarmata 15-illu aallakaatitsissutilerneqarlutik.
Ilisimatuut Pinngortitaleriffimmeersut Niaqornani, Qaarsuni, Uummannami, Upernavimmi Kullorsuarmilu piniartunit assut akuersorneqarlutillu suleqatigilluarneqarsimanertik aamma qujamasuutigaat.
Ilisimatuut helikopterimiit nannut qarsumik ilisimajunnaartitsissummik aallaasarpaat. Nanoq sikumi eqqissilluni sinileraangat aammik, orsumik, immummik, meqqunik kukinnillu misissugassanik tigutsivigineqartarpoq. Misissugassat kingusinnerusukkut misissorneqassapput ilaatigullu nannut qanoq mingutsinneqarsimatiginerat sunillu nerisaqarnerannik paasisaqarfiussallutik. Misissugassat toqqorneqartarput ingerlatsivinnit allanit siunissami misissuinernut allanut atatillugu atorneqarsinnaassallutik.
Nannut tamarmik uuttortarneqartarput siutimikkullu normulimmik nalunaaqutserneqartarlutik. Normulu taanna aamma nannup qarluisa qulliit iluatungaanni kakiorneqartarpoq. Taamaalilluni nanoq Kalaallit Nunaanni Canadamiluunniit piniartumit pisarineqarpat ilisarineqarsinnaavoq, imaluunniit ilisimatuunit nalunaaqutsersuinerni allani pisareqqinneqarsinnaalluni.
Nannut aamma tamarmik angisuumik qernertumik nulumikkut normulerlugit qalipanneqarput. Taamaaliornermi siunertarineqarpoq nanoq nalunaaqutsigaareersimasoq timmisartumiit ilisimatuunit aamma piniartunit nunami takuneqarsinnaaqqullugu.
- Neriuutigineqarpormi piniartut nanoq nalunaaqutseqammigaq pisarissanngikkaat, aammalumi nanoq taamaattoq ilisimajunnaarsinneqarnermi kingorna qaammatip aappaa avillugu nerineqartariaqanngilaq, ilisimatuut nittartakkami natur.gl-imi allapput.
Misissuinerup nannut Baffin Bugtip sikoqarfianik nannunik 2011-imi Baffin Bugtimi Kane Basin-imilu nanoqatigiinnik kisitsinissaq sioqqullugu qanoq atuinerat takutissavaa. 2010-mi nannunik qaamataasakkoortunik aallakaatitsissusersuineq tassaavoq ukiuni marlunni misissuinerup aallaqqaataa. Aappaa 2011-mi ingerlanneqassaaq taassanilu pilersaarutaavoq Baffin Bugtimi Kane Bassin-imilu nanoqatigiinnik, piniartunit Kalaallit Nunaanni Nunavumilu iluaqutigineqartunik kisitsinissaq. Kisitsineq timmisartumiit ingerlanneqartussaavoq Nunavumi/Canadami ingerlatsiviit suleqatigalugit.
Kisitsisit nutaat iluaqutigalugit Nunavut Kalaallit Nunaallu pisassiissutinik imminut nammassinnaasumik amerlassusilikkanik aalajangiisinnaalissapput – nanoqarfinni ullumikkut sukkasuumik sikuerukkiartorfiusuni.
Peqqussutit atuuttut malillugit nalunaarutsiussat tamarmik kommunimut angerlatsimaffigisamut utertinneqartussaapput nannunut nalunaaqutalinnut paasissutissanik tamanik ilallugit.
