Isumaqatigiissummit tigulaarineq: Isummersuisit nutaat, inissaaleqisuerunneq Kuannersuarnilu suliniummik taamatitsineq

IA Nalerarlu naalakkersuisoqatigiinnissamik isumaqatigiissuteqarput. Uranisiornermik inerteqquteqarnissaq 2035-utinnagulu inissaaleqisuerunnissaq, taakku anguniagaannut ilaapput.
Múte Bourup Egede Inuit Ataqatigiinneersoq Naalakkersuisunut siulittaasunngorpoq. Hans Enoksen Naleqqameersoq Inatsisartunut siulittasunngorpoq. Toqqorsivimmit assi. Assi © : Christian Klindt Sølbeck/Ritzau Scanpix
apriilip 16-at 2021 17:08

Nammaqatigiinneq, patajaassuseq siuariartornerlu.

Inuit Ataqatigiit Naleqqallu naalakkersuisoqatigiinnissamik atsioqatigiillutik isumaqatigiissutaat taama qulequtaqarpoq.

Isumaqatigiissutaat ukiuni tulliuttuni sisamani suleqatigiinnissaannut tunngaviussaaq.

- Nunarput kusanarluinnartoq allanillu asseqanngitsoq uummatitsinni immikkut ineqarpoq. Pinngortitaq, kulturerput, nerisavut, oqaatsivut, ilaquttavut, ikinngutivut, suleqativut, taakku tamarmik nunatsinni inuuneqarnitsinnik aallaaveqarput.

- Nunarput nukittunerusoq naligiinnerusumillu atugaqarfiusoq sulissutiginiarparput, isumaqatigissutaasa aallarniutaani allaqqavoq.

Isumaqatigiissutaat 15-inik qupperneqartoq immikkoortorpassuaqarpoq. 

Naalakkersuisoqatigiinngortut suliniutiginiagaasa ilaat makkuupput:

 

Aatsitassarsiorneq uranisiornerlu:

IA Naleqqallu Kuannersuarni suliniut taamaatikkusuppaat.

Naalakkersuisoqatigiinngortut nunatsinni uranisiornermik inerteqquteqarnissamik suliniuteqarnissaminnut isumaqatigiipput, radioaktiviusunillu qinngulanilinnik aatsitassarsiornermik inerteqquteqarnermut inatsiseqalernissaq suliniutigerusullugu.

Akileraartarneq pillugu aaqqissuusseqqinneq:

Akileraartarneq pillugu aaqqissuusseqqinneq atugarissaarnerulersitseqataassaaq. Sulisartut, ilaqutariit ukiumut akunnattunik isertitallit, soraarnerussutisiallit, siusinaartumik soraarnerussutisiallit angajoqqaallu aappaqanngitsut tassani qitiutinneqassapput.

Inissaaleqisut inissaqarniarnerlu:

Nunatsinni 2035-utinnagu siusinnerusumiluunniit inissaaleqisuerunnissaa, IA-p Naleqqallu suliniutiginiarpaat.

Tapersersuinikkut siunnersuinikkullu inissaaleqilersartukinnerusoqalissaaq.

AAMMA ATUARUK Inatsisartunut qinikkat ukuupput

Pisortat inaannik attartortut amerlaqisut, isumaqatigiissutaanni allaqqavoq:

- Suliniarnermi siunnerfiussaaq siunissami pisariaqartitatsinnut qulakkeerinnittumik pilersaarusiorluakkamillu inissialiornissaq inissarsiortunillu ikilisaanissaq.

Aalisarneq piniarnerlu:

Naalakkersuisut ilisimaaraat, aalisarnermi pissutsit allanngortinneqartariaqavissorneri, taamaaliornermilu susassaqartut peqataatillugit allannguutinik suliaqarnissaq sulinermi toqqammavissatut isigalugu.

Aalisarnermi piujuaannartitsineq tassaavoq aalisartoqqaannarnissaanut qulakkeerinnittoq, tamannalu siunertaammat suli annerusumik aalisakkanillu amerlanerusunik aalisarnikkut niueruteqarnissarput suliarineqartariaqarpoq. Naalakkersuisoqatigiinngortut isumaqatigiissutaanni taama allaqqavoq.

- Aalisarnermik inuussutissarsiuteqartut isertitamikkut nikinganerat immikkut isiginiarneqartariaqarpoq, partiit allapput.

EU-mut aalisagartassiissutigineqartartut nunaqqatitsinnit siunissami aalisarneqartalernissaaat siunnerfiussasoq, partiit naalakkersuisoqatigiinngortut aamma isumaqatigiissutigaat.

Ilinniartitaanikkullu aalisarnerup annertusarnissaa siunertaralugu Naalakkersuisoqatigiit nunatsinni ilinniartoqarfioreersut peqatigalugit aalisarnermut tunngasunik ilinniarfinnik pilersitsinissaq isumaqatigiissutigaat.

Aningaasaqarneq:

Naalakkersuisoqatigiit aningaasanut inatsisilioriaaseq nalilersoqqinniarpaat.

- Aningaasanut aqutsinermi suleriuseq tassaassaaq aningaasaliissutit siunertamut anugniakkamulluuniit patajaallisaataallutillu pitsanngorsaataasut, isumaqatigiissummi allaqqavoq.

Inatsisartullu mittarfiliornissamut aalajangiiffigereersimasaat pillugit aningaasaqarnikkut inissisimaffik naalakkersuisoqatigiit qulaajalertupallakkusuppaat.

Partiillu taakku marluk Covid-19-imut tunngatillugu nunatta ammaqqikkiartuaarnissaanut pilersaarusiorusupput. Tamannalu ukiunut arlalinnut pilersaarusiortariaqaritsik, isumaqatigiissutaanni allaqqavoq.

Peqqinnissaqarfik:

Peqqinnissaqarfimmi aaqqiissuteqarnissamut ukiuni tulliuttuni aningaasaliiniarput. Tarnikkut napparsimasut krætimillu nappaatillit atugaat iliuuseqarfigineqassasut, naalakkersuisoqatigiit aamma isumaqatigiissutigaat.

AAMMA ATUARUK Inuit Ataqatigiit Inatsisartunut qinersinermi ajugaasut

Peqqinnissaqarfiup naalakkersuinikkut iliuuseqarfigineqarnerani naalagaaffeqatigut peqatigalugit peqqinnissaqarfitta pitsaasumik kiffartuussinissaa angujumallugu suleqatiserineqassasut, naalakkersuisoqatigiit aamma isumaqatigiipput.

Nunatsinnilu erniartorfinnik eqiterineq pinnagu najugarisaq sapinngisamik qimanngikkaluarlugu ernisinnaaneq anguniarneqassasoq, isumaqatigiissutaanni aamma allaqqavoq.

Inuussutissarsiutit:

Partiit naalakkersuisoqatigiinngortut nunatsinni inuussutissarsiutit siuarsarnissaannut politikkikkut suliniuteqarnermi siunnersuisussanik isummersuisinik nutaanik pilersitsiniarput.

Avatangiisit:

Qasigiannguani erngup nukinganik innaallagissiorfiliorusullutillu Nuummi erngup nukinganik innaallagissiorfik allilerusuppaat.

Naalakkersuisoqarfik meeqqanik ukkassiffiusoq:

Nunatsinni meeqqat tamarmik ineriartornissamut atuarnissamullu pisinnaatitaaffeqassapput.

Taamaammat meeqqanut ilaqutariinnullu pisortat iliuuserisaat immikkut naalakkersuisoqarfeqalersillugit ataqatigiissarneqartariaqartut, naalakkersuisoqatigiit isumaqarput.

Meeqqat pisinnaatitaaffiinik eqquutsitsinissaq qulakkeerumallugu naalakkersuisoqarfittaap Meeqqat Illersuisuat suleqatigissavaa.