Islandimi peqquserluttuliorneq nunatsinnut atassuserniagaasoq

Islandimi aalisarnermi ingerlatseqatigiiffiit annersaat Namibiami aalisagartassiissutinik pissarsiniarluni atorfilinnut politikerinullu akiliinermigut peqquserluuteqartoq paasineqarpoq. Polar Seafoodip siulittaasua qulaajakkani saqqummertoq.
Allaaserisami Henrik Leth aalisakkerivissuarnut nutaanut aningaasaliinermigut nunatta kangimut sineriaani pisassiissutissarsiniartutut saqqummersinneqarpoq. Assi © : Merete Lindstrøm
novembarip 25-at 2019 06:15
Nutserisoq Connie Fontain

Island nunani peqquserluuteqartutut allattorsiffimmi 180-iusunit 14-iuvoq. Sapaatilli akunnerini kingullerni pisut pissutigalugit aappaagu taama inissisimaqqissagunanngilaq.

Islandimi nutaarsiassaqartitsiviit Islandimi aalisarnermi ingerlatseqatigiiffiup, Samherjip Namibiamilu naalakkersuisuni ministerit akornanni peqquserluuteqartoqarsimanera sapaatip akunnerata siuliata aallartinnerani saqqummiuppaat. Samherj Namibiami aalisagartassinneqarumalluni tassani inunnut akiliisimaneragaavoq.

AAMMA ATUARUK Grønland får status som kyststat til makrel

Namibiami aalisarnermut ministerip ningaavanut Namibiamilu aalisarnermi ingerlatseqatigiiffiup Fiscorip, naalagaaffimmit pigineqartup, siulersuisuini siulittaasumut aningaasanik ikisinerit bankimit allagartami akiliisitsinermullu allagartani kiisalu akiliinerit ilaat pisassiissutinoortuunerannut uppernarsaatini e-mailissutigineqarsimasuni Wikileaksimit saqqummiunneqartumi atuarneqarsinnaapput.

Peqquserluttoqarneranut suliaq nunatsinnut aamma atassuserniagaavoq.

- WikiLeaks tassaavoq suliaqarfik aningaasanik aningaasarsiorniutaanngitsoq, naalagaaffinni oqartussat allallu allagaataannik isertuussanik internettikkut saqqummiussisartoq, paasissutissiisut kinaanerannik isertuussinissamik neqeroorfigineqartoq.
 

- Wikileaks.org tusagassiortumit australiamiumit, Julian Assangemit decembarimi 2006-imi pilersinneqarpoq, Sverigemiillu aallaaveqarluni.
 

- WikiLeaks siusinnerusukkut qulequtassiingaatsiarnikuuvoq, ilaatigut USA-p sorsunnermeersunik  Guantánamomi parnaarussanik isumaginnittarneranik, Afghanistanimi sorsunnermit allagaatinik isertortuussanik kiisalu Islandimi aningaaseriveqarnernerup ajalusoornerata nalaani islandimi aningaasaateqarfimmi peqquserluttoqartarneranut paasissutissanik saqqummiinikuulluni.


Tusarfik: Wikipedia 

KNR-ip islandimi tusagassiortut suliamik qulaajaasut attaveqaqatigai.

Taakku whistleblowerimik (paasissutissiisumik aaqq.) taaneqartoq, Johannes Stefansson, Samherjimi sulisuunikuusimasoq attavigalugu uppernarsarpaat. Taassumalu suliami tassani qanoq ililluni inatsimmik unioqqutitsilluni peqquserlulluni akiliisarsimanerluni oqaluttuaraa. Nunat allat pisuussutaannik qanorluunniit iliorluni pissarsiniartarnissaq ingerlatseqatigiiffiup politikkerigaa, taassuma oqaatigaa.

Suliffeqarfiup Samherjip 2011-mit 2018-imut 70 millionit dollarsinit– tassa 472 millionit koruuninit amerlanerusut nuuttarsimavai.

Aningaasat qeqertaaqqani akileraaarutikiffiusuni Marshall Islandimi piginneqatigiiffiit aningaasaqanngitsutigut Norgemi bankit annersaat DNB aqqutigalugu nuunneqartarsimapput. DNB naalagaaffiup 34 procentimik piginneqataaffigisaraa.

Peqquserluttuliornermut suliaq Islandimi inuussutissarsiuteqarnermi ernumanartoqartitsingaatsialersoq qulaajaakkallu inuiaqatigiinnut tamanut kinguneqarnerlussinnaasut Islandimi ministeriunerup islandimi nutaarsiassaqartitsivinnut oqarpoq.

Tunuartoqartoq

Peqquserluttuliornerup qulaarneqarneranit sapaatit akunnerat qaangiuttoq Namibiami aalisarnermut ministeri inatsisilerinermullu ministeri kiisalu Samherjimi pisortaaneq, Torstein Már Baldvinsson tunuarput. Kingulliup aamma siulersuisuni inissisimaffini tamaasa qimappai, taakkununnga Polar Pelagic A/S-imi sinniissuuffik ilaalluni. Polar Seafoodip siulersuisuini siulittaasoq, Henrik Leth, Polar Pelagic A/S-imi pisortaavoq.

Henrik Lethilumi peqquserluttuliornermi nangitissutaasumik ilaatinneqarpoq. Taassuma aqqa e-mailinit qulaajarneqartut ilaanni ersippoq, islandimiullu nutaarsiassaqartitsiviisa Leth suliami ilaasutut aviisit saqqaanni oqaluttuaraat.

AAMMA ATUARUK Naalakkersuisut qernertanik qilalugartassiissutit ilaqqinniarnagit nalunaareeraluarlutik ilavaat

Islandimiut nutaarsiassaqartitsiviinit ukkatarineqaleriataarneq siulersuisunut siulittaasup uissuummissutigaa.

- Aap, soorunami uissuummissutigeqaara, Henrik Leth oqarpoq.

Allaaserisami Henrik Leth aalisakkerivissuarnut nutaanut aningaasaliinermigut nunatta kangimut sineriaani pisassiissutissarsiniartutut saqqummersinneqarpoq. Tamannali eqqunngilluinnartoq, Henrik Lethip KNR-imut erseqqissaatigaa.

- Pisassiissutimmi pillugit arlaatigut salloqittaanianngilagut. Taamaammat suliamut Afrikamit aallaaveqartumut ilanngunneqarnerput uissuummissutigilaarpara, Henrik Leth oqarpoq.

Polar Seafood e-mailimi eqqaaneqartoq

Henrik Lethip aqqa Islandimi aalisakkerinermi ingerlatseqatigiiffimmi sulisuni e-mailikkut allaqatigiinnerni, Wikileaksimit qulaajarneqartuni saqqummerpoq. Islandimiut nutaarsiassaqartitsiviat, Fréttablaðið naapertorlugu aalisakkerinermi ingerlatseqatigiiffiup Síldarvinnslanip pisortaata Samherjimi pisortat suleqatigisani pingasut mailimik allaffigai, tassanilu ima oqaasertaqarluni:

Ikinngutitta, Henrik Lethip Tunumi Ammassalimmi aalisakkerivimmik ammaaniarluni qanoq aningaasaliisoqartariaqarnersoq paasiniaqquaa. Imaanngilaq, suliffeqarfinnik ammaaniarami, kalaallilli allanik (nunanit allanit aningaasaliisartunik aqq.) peqateqarlutik aalisakkerivinnik nutaanik aningaasaliiniartuusaarlutik pisassiissutissarsiniarput Namminersorlutik Oqartussanullu akuereqqusaarlutik. Arlaannik assersuutigalugu Afrikamit misilittakkanit siunnersuutissaqarpit, allakkami allassimavoq.

AAMMA ATUARUK Qernertanik qilalugartassat ima aalajangersarneqartarput

Islandimiut nutaarsiassaqartitsiviisa taamaalillutik Namibiami politikerit akilerlugit peqquserluttuliornermut sapaatip akunnerata siuliani saqqummersinneqartunut Henrik Lethimut tunngasut atassuserpaat.

Henrik Lethip nutaarsiassiaq eqqunngitsuunerarpaa:

- Ataqatigiinngitsunik arlaannit tiguseriarluni allamut atassuserneqarsimassaaq. Taamaammat allagaatinit taakkunannga suugaluartunik nassaarnermi takorluukkamik arlaannik pilersitsisoqarsimassasoq isumaqarpunga. Ilumoorlunga oqassaguma tamanna tusagassiornerlunneruinnartoq isumaqarpunga, Henrik Leth oqarpoq.