Grooming, sextortion aamma politiagentit: Inatsisit nutaassat politikerinit oqaluuserisassat

Internettikkut tiingaffiginninniarnermik isumapiloqarluni kusanaatsuliortarnerit paasiniarlugit immikkut ittumik politiitut sulisussanik agenteqartalernissaq tassaavoq, Inatsisartut ukiaanerani ataatsimiinneranni ullumi ullut qulingiluassaani oqallisigineqartussat ilaat.
Politikerit oqaluuserisassaanut ilaapput pinerluttulerinermi inatsimmi immikkoortut arfineq-pingasut. Assi © : Else Olsvig/KNR
Allattoq Thor Bill
oktobarip 10-at 2023 07:42
Nutserisoq Najâraq Egede

Inatsisartuni ataatsimiinnermi ullut qulingiluassaanni inatsisilerinermut tunngasut immikkut ittut sammineqarput

- Naalakkersuisummi, inatsisit ilaat sunniuteqarnerulerlunilu ullutsinnut naleqqussarlugu suliniutigilereerpaat, inatsisit atuutsinneqarnerannut naalakkersuisoq, Naaja H. Nathanielsen (IA), ullumi inatsisissatut siunnersuutissatut saqqummiussassani pillugit oqarpoq. 

- Una inatsisinik ilisimanninnerulernissamut iluaqutaassaaq, pingaartumik innuttaasut atornerlunneqarnissaat aamma innarlerneqarnissaat pinaveersaartillugu illersorneqarnissaat pingaartissagutsigu, oqarpoq.  

Politikerit taamaasillutik pinerluttulerinermi inatsimmi immikkoortut arfineq-pingasut – meeqqanut inuusuttunullu tunngassuteqarnerusut – ilassutitut ilanngunniarneqarput.

Digitaliusumik innarliisarnerit akiorneqarnissaannut suliniuteqarnermut inatsisissatut siunnersuutit arlallit tunngassuteqarput, tassaallutillu internettip atulerneratigut kanngunarsaariaatsit arlallit takuneqartalersut, soorlu grooming aamma sextortion.

Politikerit oqaluuserisassaat makkuupput:

Grooming

Inatsisissatut siunnersuummi isumapiloqarneq tunngavigalugu tatiginnilersitsiniaanermik, grooming-imik taasagaat pineqarpoq. Isumapiloqarneq tunngavigalugu tatiginnilersitsiniaaneq, grooming, pisutut inuup, pineqartup kinguaassiuutitigut innarlerneqarnissaa siunertarineqarluni.

Taamatuttaaq uani pineqarpoq meeqqap inuusuttulluunniit assinik tamataqanngitsunik imaluunniit assinik kinguaassiuutinut tunngassuteqartunik nassiussinissaa siunertaralugu, meeqqamut imaluunniit inuusuttumut tatiginnilernissamik ineriartortitsineratut paasineqassaaq.

Qitornassanik, qitornarsianik atuartitanilluunniit kannguttaalliorfiginninneq

Inatsisissatut siunnersuummi pinerluttuliortup qitornassarisaanik imaluunniit qitornarsiarisaanik imaluunniit ilinniartitassat perorsagassatulluunniit assigisaanilluunniit tatigineqarluni paarisaanik, kinguaassiuutitigut atassuteqarnermik pinerluttulerinermi inatsisip inerteqquteqarnera annertusiniarneqarpoq, taamaalilluni siunissami aamma kannguttaalliorfiginninneq ilaatinneqalissalluni.

Inunnut 18-it inorlugit ukiulinnut – qitornassanut, qitornarsianut atuartitanulluunniit pinerluttuliorsinnaaneq ulumikkut inerteqqutaavoq. Kannguttaalliorfiginninnerlu maanna inatsimmi ilaatinneqalissaaq.

Sextortion

Inatsisissatut siunnersuummi sextortion pinerluttuliornermi ilanngunngunniarneqarpoq. Sextortion tassaavoq, inuup inummik allamik pinngitsaaliilluni tiinganiuarnermi pissusilersuutaasartunik imminut pititsineranut tunngassuteqartoq. Soorlu inuup assingi tamataqanngitsut imaluunniit inuup assingi kinguaassiuutinut tunngassuteqartut uani pineqarput.

Malunnaarsaarluni atoqateqarneq

Inatsisissatut siunnersuummi inuup pinerluttuliortumik allaasorinninnera tunngavigalugu inummik atoqatiginninnerata allatulluunniit kinguaassiuutitigut atassuteqarnerata pinngitsaaliinertut pinerluutinngortinneqarnissaa pillugu aalajangersakkamik ilanngussisoqarnissaa aallarnerniarneqarpoq..

Ukiukitsumik atoqateqarneq pinngitsaaliinertut isigineqassasoq

Inatsisissatut siunnersuummiinuup 22-nik ulikoqalereersimasup meeqqamik 15-it inorlugit ukiulimmik atoqateqarsimaguni, tamanna pinngitssaaliinertut siunissami isigineqartalissaaq.

Kalaallit Nunaanni inatsit malillugu 15-inik ukioqalereersimasoq kinguaassiuutitigut atassuteqarsinnaanngortutut isigineqalertarpoq, 15-illu inorlugit ukiulimmut kinguaassiuutitigut atassuteqarsimagaanni tamanna pinerluttulerinermik inatsimmik unioqqutitsinertut isigineqartarpoq. Taannalu sakkortusillugu, maanna pinerluttuliortoq 22-inik ukioqalereersimappat, meeqqamik 15-it inorlugit ukiulimmik atoqateqarneq imaluunniit allatut kinguaassiuutitigut atassuteqarneq siunissami pinngitsaaliinertut isigineqassasoq aalajangersakkap kingunerissagaa siunnersuutaavoq. Aamma kinguaassiuutitigut atasseqaqatigiinnissaq illuatungeriit akuerisimagaluarpassulluunniit.

Upperisarsiornermik aqutsisut

Inatsisissatut siunnersuummi upperisarsiornermik aqutsisut atorfimminnik ingasattumik atornerluilluni inummik allamik sulinermut, aningaasaqarnermut, katsorsarneqarneqarnermulluunniit imaluunniit paaqqutarineqarnissamut atatillugu pinngitsuuisinnaanngitsup pinninnera, inatsimmi pinerluutinngortinniarneqarpoq, taamaasilluni inatsit annertusineqarnissaa aallarnerneqassalluni

Ima isumaqarpoq, kinaluunniit upperisarsiornermut aqutsisup aamma taassuma ilagiivini ilaasortap akornanni pinngitsuuisinnaajunnaaqqaneq atuutissasoq, aamma pissut taanna upperisarsiornermut aqutsisumit ilaasortamik atoqateqarnissaq imaluunniit allatut kinguaassiuutitigut atassuteqarnissaq anguniarlugu ingasattumik atornerlunneqartoq, aalajangersakkap atorneqarnissaanut piumasaqaataassaaq.

“Atortussanik pornografiskiusunik” taarserneqassasoq

Inatsisissatut siunnersuummi pinerluttulerinermi inatsimmi aalajangersakkani oqaatsit atorneqartut nutarterniarneqarput, taamaalilluni ullumikkut “atortussanik pornografiskiusunik” taaguusersuineq siunissami nalinginnaasumik “kinguaassiuutitigut atortussanik” imaluunniit – atortussat inunnut 15-it inorlugit ukiulinnut pineqartillugit – “innarliinermut atortussat”-tut taaneqassallutik.


Politiagentit pinerluttunut akuusinnaassasut

Allannguutissatut siunnersuutit arfineq-marluk taariikkatta saniatigut, inatsisit unioqqutinneqarneranni kinguaassiutitigut pinerluttoqarsimaneranik paasiniaanermut ilaatillugu politiit inunnik sunniiniartartunik atuinerat (politiegentinik, aaqq.) il.il. siunissami eqqunneqassanersoq politikerinit eqqartorneqassaaq.

Tamanna isumaqarpoq, politiit siunissami nalinginnaasumik pinerluttoqarsimaneranik paasiniaanermi iliuutsinut akerliusumik – agentimik – pinerluttuliornerup pinerata nalaani ilanngunnermigut politiinit eqeersimaartumik peqataatitassamik atuisinnaalissapput.

Assersuutaasinnaavoq politeeq uniformeqanngitsoq aqqusinermi ikiaroornartumik neqeroorfigineqartoq neqeroorummullu qujasoq. Inatsit ullumi atuuttoq malillugu agenti pinerluttulerinermik ionatsimmik unioqqutsitseqataassaaq eqqartuussaanermik kinguneqarsinnaalluni. Kisianni inatsisissatut siunnersuut malillugu agenteqartalernikkut, politiit agentit, inatsisinik unioqqutitsigatik pinerluttuliornermik paasiniaaqataasinnaasut atorneqarsinnaanngussapput, soorunami eqqartuussiviup periusissaq akuerisinnaappagu.  

Taamaalilluni Kalaallit Nunaanni Politiit pinerluutinik paasiniaanerminni paasisaqarnerminnilu periarfissaq nutaaq atorsinnaalissavaat, ilaatigut ikiaroornartut pillugit pinerluttuliornerit, aaqqissuussamik pinerluttuliornerit aamma internetti atorlugu pinerluttuliornerit agentit sakkugalugit paasiniarneqarsinnaanngussapput.

Inatsisissatut siunnersuut akuerineqassagunik, aappaagu 1. juli 2024 atuutilissapput.