EU: Kalaallit Nunaanni arferup neqaa takornarianut sassaalliutigineqartarpoq
Naalagaaffeqatigiit peqataatitaasa, Nunatta aappaagumut arfattassai qipoqqarmik ataatsimik tikaagulliusaanillu qulingiluanik amerlineqarnissaanik kissaataat, tassa arfattassat ukiumut katillugit maanna 211-usunit 221-nut amerlineqarnissaanik siunnersuummik saqqummiussimmata isornartorsiorneqarujussuarput. Taasinermi 34-t akerliupput 25-t isumaqataasut.
Isornartorsiuisorpassuit, taakkununnga ilaallutik nunat EU-mut ilaasortat tamarmik, taakkua kalaallit arfattarisartagaat nunap inoqqaavinut iluaqutaanatik aningaasarsiutigineqartarmata, tamanna ernumanartoqartippaat. Tassami Kalaallit Nunaanni neriniartarfiit takornarianut nunani allamiunut arferup neqaanik sassaalliisarput, tunngavilersuutit ilaat tamakkuupput.
Aamma New Zealandip arfanniarnermut kommissæriata, Danmark Nunarpullu sakkortuumik isornartorsiorpai:
- Ukiuni tallimani qaangiuttuni Kalaallit Nunaata arfattassaminik amerliartortitserusunnera takoreerparput, taamatullu pisoqarneranut ataatsimiititaliarsuaq manna pisooqataatinniarneqarpoq, taanna oqarpoq.
Indiap arfanniarnermut isumaqatigiinniartitaa isumaqarpoq, Danmarkip Kalaallit Nunaatalu, sooq arferup neqaanik annerusumik sooq pisariaqartitsinerlutik nassuiartariaqaraluarpaat. Aamma naak nunap inoqqaavisa arfanniartarnissaat tapersersoraluarlugu, ilanngullugu oqaatigaa, ungasinnerusoq isigalugu tamanna taamaatikkiartuaarneqartariaqartoq.
Monacop aallartitaata oqaatigaa, Kalaallit Nunaata sikorpassualittut inoqanngitsutullu takorloorneqartarnera kukkusuusoq.
- Kalaallit Nunaanni nunami naatsitsineq atugaaqaaq, aamma Canadamisut puisinik toqoraasarput, taanna AFP-mut taama oqarpoq.
- Danmarkip aamma Kalaallit Nunaata piumasaqaatitik isumatusaarnerusumik - akerlilersuiniaannaratik saqqummiussinnaagaluarpaat. Arferup neqaa takornarianit ajornannginnerusumik pineqarsinnaammat, tamanna anguniakkaminnut iluaqutiginngilaat, Monacop arfanniarnermut kommissæria oqarpoq.
USA-p arfernik ikinngutilinnut ilaagaluarluni Danmarkip siunnersuutaa taperserpaa, innersuussutigalugulu, Nunatsinnut pisassiissutiginiarneqartut nungusaataannginnerat ilisimatusarnikkut tunngavissaqartoq.
Danmarkip arfanniarnermut kommissæriata Ole Samsingip Ritzauimut oqaatigaa, "nunat ilaat arfanniarnermut tunngatillugu upperisarsiornertut ittumik isiginnittaaseqartut".
Taamaattorli taassuma franskit nutaarsiassaqartitsiviata AFP-p oqaatigisaa, tassa Danmark aamma Kalaallit Nunaat IWC-mit ilaasortaajunnaarniarnerannik usatsiakkat ilumuunnginnerarpai. Tamannami KNAPK-p siulittaasuata Leif Fontainep siunnersuutigaa. Taassuma ataatsimiititaliarsuup taasinera "silaqarluanngitsutut" taavaa.
Aalisarnermut piniarnermullu Naalakkersuisup Nunatta arfattassinneqarnissaanik itigartitsineq, Arfanniarneq Pillugu Ataatsimiititaliarsuup ingerlanerlunneranut takussutissaanerarpaa.
- Nunatta pisassatut siunnersuutai, ilisimatusarnikkut komitép siunnersuutai naapertorlugit siunnersuutaapput, IWC-milu nunap inoqqaavinut pisassiissutigineqartartunut piumasaqaatinut naapertuullutik. Nunatta arferup neqaanik pisariaqartitsinera sukumiisumik nalunaarusiarineqarpoq, tamannami pisassiissoqannginnerani piumasaqaatinut ilaammat, Ane Hansen erseqqissaavoq.
Naalakkersuisunulli ilaasortaq eqqissisimavoq.
- Arfanniarneq Pillugu Ataatsimiititaliarsuup malittarisassai najoqqutaralugit, Ilisimatusarnermut komitép innersuussutai naapertorlugit aamma nungusaataanngitsumik piniarneq tunngavigalugu, imminut pisassinnissamut periarfissaqarpugut, Ane Hansen oqarpoq.
