CO2-mik aniatitsisinnaaneq assortuussutaavoq
Piumasaqaatinik sukannernerusunik, silap allanngoriartornerata unikaallatsinnissaanik siunertaqartunik, malitaqanngikkaluarluni, Nunatsinni inuussutissarsiornerup ineriartortinnissaanik isumaqatigiissummik, Danmark qimarratiginnippoq. Silap pissussaanut tunngasunut naalakkersuisoq , Jens B. Frederiksen, taama oqarpoq, taannalu isumaqarpoq, tamatumunnga kingunerusinnaasut sakkortornersarisinnaasaat tassaasoq, CO2-mik anitsitisineq killilersimaarniarlugu nunat tamalaat isumaqatigiissutaannit Nunatta peqataajunnaarnera.
Jens B. Frederiksenip Danmarkimi silap pisussaanut ministeri silap kianneruleriartornera killilersimaarniarlugu nunat tamalaat ataatsimiinneranni Sydafrikami pisuni naapissavaa, tassanilu paasinnitsinniarniarpaa, tamatuma qanoq ilungersunartigineranik:
- Kuupik Kleist Danmarkillu silap pissusaanut tunngasunut taamani ministeria Lykke Friis Københavnimi COP15-imut atatillugu Nunatsinni CO2-mik aniatitsinitta millisinnissaa pillugu 2009-mi atsioqatigiipput, kisianni pilersinneqartut nutaat avataaniillutik, soorlu inuussutissarsiornermut, aatsitassarsiornermut, uuliasiornermut aluminiamillu aatsitsivimmut tunngasut. Kisianni taava Danmarkimi naalakkersuisut isumaqatigiissummut naliliinerat allanngorsimavoq, Jens B. Frederiksen oqarpoq erseqqissarluguli Nunatsinni naalakkersuisut naliliinertik allanngortinngikkaat.
Isumaqatigiissummi tassa pineqarpoq, Nunarput assersuutigalugu uuliamik gassimilluunniit qalluinikkut aatsitassanillu piiaanikkut CO2-mik anititsinerulernermigut akiliisassanersoq. Imaluunniit suliffeqarfissuit taamaattut isumaqatigiissummiit ilaatinngitsoorneqasanersut.
Assersuutigiinnarlugu Alcoalluunniit aluminiumik aatsitsivissatut pilersaarusiaa kisimiilluni pivisunngussappat, Nunatta CO2 aniatitaa marloriaatinngussaaq.
Tamatumunngalu atatillugu CO2-mik aniatitsinissamut akuersissutit Nunatta nammineerluni akilissappagit, akiligassaq ukiumut 60 millionit koruuninit annerussaaq.
Nunattalu kisimi akilissappagu tamanna naapertuutinngilluinnartoq, Jens B. Frederiksen isumaqarpoq:
- Erngup nukinganik innaallagissiorfinnut allatigullu iliuuseqaqattaarnitsigut aningaasarpassuit atortarpagut, oqariartuutigaarpullu isumaqatigiissummut peqataarusulluta. Kisianni pilersitassat nutaat naatsorsuutini ilaatinneqassappata, nunanut allanut unammillersinnaanerput millissaaq, aningaasarsiornikkullu erloqinartorsiulissaagut. Taamaammat inuussutissarsiornikkut ineriartortitsinissamut allatuulli periarfissinneqartariaqarpugut, Jens B. Frederiksen oqarpoq nangillunilu:
- Angusaqarsinnaanngikkutta avataaniinnissaq aamma periarfissaavoq. Kisianni peqataanissaq kissaatigeqaarput, akisussaaqataarusukkatta. Kisianni soorunami piviusorsiorpalaartumik.
Nunatta Danmarkillu akornanni isumaqatigiinngissutaasutut ittoq tassaavoq, pappialaq Naalakkersuisut siulittasuannit Kuupik Kleistimit februaarimi 2010-mi atsiorneqarsimasoq. Taanna naapertorlugu Nunarput Danmarkilu imaattumik pingaaruteqartumik, nunattalu CO2-mik aniatitsinerminik millilirinissaanut tunngasumik, paaseqatigiissuteqarput:
"Piffissami 2013-imiit 2020-mut pisussaaffilersornermi aatsitassarsiorneq ilaanngilaq, tassunga uuliasiorneq gassisiorneq aatsitassanillu tunisassiorneq".
Danmarkimi silap pissusaanut tunngasunut ministeri, Martin Lidegaard, maanna isumaqatigiinniarnernut tunngasunik oqaaseqarumanngilaq.
Jens B. Frederiksen Martin Lidegaardilu silap allanngoriartornera pillugu Sydafrikami Durbanimi ataatsimiinneq iluatsillugu aqagu naapissapput, tassani Nunatta Danmarkillu akornanni silap pissusaanut tunngasunik isumaqatigiissut oqaloqatigiissutigineqassaaq.
