Aningaasaqarneq patajaannerusoq aningaasanut inatsisissamut nutaamut sinneqartooruteqartitsisoq

Peqqinnissaqarnermik susassaqarfik aappaagumut aningaasanut inatsisissatut siunnersuummi aningaasaliiffigineqarneruniarpoq.
Aningaasaqarnermut Akileraartarnermullu Naalakkersuisup, Erik Jensenip 2025-mut aningaasanut inatsisissatut siunnersuut pingasunngornermi saqqummiuppaa. Assi © : KNR/Johansinnguaq Olsen
aggustip 22-at 2024 07:45
Nutserisoq Connie Fontain

Peqqinnissaqarnermut susassaqarfik ukiunut tulliuttunut periarfissarissaarpoq.

Tamanna aningaasanut inatsisissatut siunnersuummi nutaami, aningaasaqarnermut akileraartarnermullu naalakkersuisup, Erik Jensenip pingasunngornermi saqqummiussaani allaassimavoq.

- Naalakkersuisut eqqortumik pingaarnersiuinissaannut soorunami unammillernarnikuuvoq. Kikkummi tamarmik aningaasanik amerlanerusunik soorunami pissarsiaqarusupput.

- Kisianni naalakkersuisunit aningaasanut inatsisissatut siunnersuut pingasunik pingaarnertut siunnersuuteqarfigaarput. Tassa peqqinnissaqarnermut, meeqqanut, inuusuttunut innarluutilinnullu aamma ilinniartitaanermut aningaasaliinerunissaq, Erik Jensen oqarpoq.

2025-mit 2028-mut aningaasanut inatsisissatut siunnersuummi pingaarnersiukkat pingasut

Peqqinnissaq

  • Peqqinnissamut susassaqarfimmut ukiunut sisamanut tulliuttunut 74,4 millionit koruunit immikkoortinneqarput.
  • Aningaasanit taakkunannga 800.000 koruunit siunnersuisoqatigiinnik arlaannulluunniit attuumassuteqanngitsunik pilersitsinissamut immikkoortinneqarput.
  • 8,7 millioner koruunit napparsimasunut taarsiissuteqarnissamut. 
  • Ukiumut 8,7 millionit koruunit piumassuserinngisaminnik kinguaassiorsinnaanngitsut nakorsartinnissaannut.

Meeqqat, inuusuttut innarluutillillu

  • Tusaanngap ukiuni tulliuttuni sisamani ulloq unnuarlu inoqarnissaanut 22,5 millionit koruunit immikkoortinneqarput.
  • Innarluutilinnut inatsimmut nutaamut ukiunut tulliuttunut sisamanut 37,3 millionit koruunit immikkoortinneqarput.
  • Innarluutillit peqatigiiffiinut ukiunut sisamanut 4 millionit koruunit. 

Ilinniartitaaneq inuussutissarsiornernillu siuarsaaneq

  • Ilinniartitaanermut periusissamut nutaamut atatillugu suliniutimik aallartitsinissamut ukiunut sisamanut tulliuttunut 8 millionit koruunit immikkoortinneqarput.
  • 1 millionit koruunit ukiumut "inuussutissarsiutinik siuarsaanissamut aaqqissukkamut.
  • Tamatuma saniatigut naqinnernik ilisarinnissinnaanngitsut pillugit suliniutinut aamma meeqqat atuarfiata pitsaassusaanik naliliinissamut aningaanik immikkoortitsisoqarpoq.

Peqqinnissaqarneq aningaasanut inatsisissatut siunnersuummi annerpaamik pilersaarutigineqarfigeqqippoq, tassungalu ukiunut tulliuttunut sisamanut 74,4 millionit koruunit atorniarneqarlutik.

Aningaasat nakorsaaneqarfimmik pitsanngorsaanermut aamma nakorsanik amerlanerusunik nunatsinni atorfinitsitsinissamut ilaatigut atorneqassapput.

Tamatuma saniatigut piumassuserinngisaminnik kinguaassiorsinnaanngitsunut nakorsaanissamut 8,7 millionit koruunit atorneqassapput. Siorna aningaasanut inatsisissatut siunnersuummi kinguaassiorsinnaanissamut nakorsaanissamut aamma aningaasanik immikkoortitsisoqarpoq.

Aningaasanulli inatsit piareermat piumassuserinngisaminnik kinguaassiorsinnaanngitsunut aningaasat nassaarineqarsinnaanngillat.

Erik Jensen, taama pisoqaqqinnginnissaa qanoq qulakkeerniarpisiuk?

- Peqqinnissamut naalakkersuisoq, Agathe Fontain (IA) isumasioqatiginikuuara, tassanilu ingerlariutsit atorsimanerigut erseqqissarnikuuarput.

Siumup siulittaasuata oqarnera naapertorlugu siorna aningaasanut inatsimmi piumassuserinngisaminnik kinguaassiorsinnaanngitsunut aningaasaliissutiginiarneqartut Inatsisartuni pingaarnersiorneqarsimanngillat. Taamaammallu kinguaassiorsinnaanngitsunut nakorsaanissamut aningaasat suliniutinut allanut ingerlateqqinneqarlutik.

- Kisianni soorunami ukkatarivarput, taamaammat aningaasanik immikkoortitsivugut. Qanoq pisoqarnikuunera ajuusaarnartuusoraarput, taamaammat aningaasanik tassunga immikkoortitsisoqassaaq, Erik Jensen oqarpoq.

Suliffissaaleqisut ukiuni qulini aatsaat taama ikitsigisut

Aningaasanut inatsisissatut siunnersuut misissoraanni nunatta aningaasaqarnera siumut ingerlavoq.

Erik Jensenip oqarnera naapertorlugu nunarput ukiuni kingullerni ilungersuasoqarnera qaangerluarpaa, suliffissaaleqisullu aatsaat taama ikitsigipput.

Suliffissarsiortutulli allatsissimasut ukiuni qulini aatsaat taama ikitsigipput.

Taamaakkaluartorli aningaasanut inatsisissatut missingersuummi siornamut sanilliullugu sinneqartoorutissat ikinnerupput. Sinneqartoorutissatummi missinngersuutit 103,3 millionit koruuniupput. Siornalu missingersuutigineqartut 284,4 millionit koruuniullutik.

- Siorna aningaasanut inatsimmi immaqa allannguivallaaratalu mianersorpallaarsimavugut. Taamaammat soorunami assersuutigalugu innarluutilinnut, utoqqarnut peqqinnissamullu tunngatillugu aningaasanik atuinerunissatsinnut inissaqartitsivugut.

- Aamma ilisimaneqartutulli suliffissaaleqisut ikittunnguullutillu suliffeqartut amerlapput, tamannalu pissutigalugu maannakkut aningaasaqarnikkut patajaannerusumiippugut. Taamaammat susassaqarfinnut taakkununnga aningaasaliinerunissamut inissaqartitsivugut, naalakkersuisoq oqarpoq.

Erik Jensenilli oqarnera naapertorlugu nunatta aningaasaqarnera ingerlalluarpasikkaluartoq nunatta karsianut aningaasat affaat sinnerlugit nunatta avataanit suli pissarsiarisarpagut.

Aningaasat 53 procentii suli Danmarkimit tapiissutaasarput. Taamaattoqartariaqanngikkaluartorlu taanna oqarpoq.

- Pisortat ingerlataanni aningaasanik atuinikinneruniarpugut, tassanilu sipaarniarnissamut periarfissarissaarluta. Pingaartumik allaffissornermi aningaasartuutit. Nunatta karsianut isertitaqarnerunissaq kissaatigaarput, taamaalilluta naalagaaffimmit tapiissutit pisariaqartinnginnerulissallutigit, taanna oqarpoq.

Erik Jensen aningaasanut inatsisissatut siunnersuutip taama isikkoqartillugu Inatsisartuni akuerineqarnissaa ilimagaajuk?

- Tunuliaqutagu tatigilluarpakka aningaasanullu inatsisip novembarimi piareersimanissaa soorunami naatsorsuutigalugu.