Nunatsinni akerliunerit USA-p pilersaarutaanik allannguisut – anguniagaalli taamaaginnartoq

Kalaallit ataatsimoornerat sapaatit-akunnerani uani takutinneqarpoq – allaammi amerikamiut pissaaneqaqisut Nuummut Sisimiunullu tikeraarniarnerigaluartik taamaatiinnartariaqalerpaat. 

Amerikamiut tikiffissaminni akerliussutsimik takutitsisoqarnissaa aallagartarsualisartoqarnissaalu aarleqqutigaat, tassami nunatta USA-mut ilanngukkusunneranik oqartarnertik uppernarunnaassammat.

Taama oqarput Dansk Institut for International Studierimeersoq Ulrik Pram Gad aamma Danmarkimi illersornissamik ilisimatusarfimmeersoq Marc Jacobsen. Taakku marluullutik Issittoq ukkataralugu nunani tamalaani politikki immikkut ilisimasaqarfigaat. 

Nunatta USA-llu ataqatigiinneranni siunissami qanoq pisoqarnissaa politikerit aalajangissagaat, Ulrik Pram Gad oqarpoq: - Naalakkersuisunngortut Europamik Danmarkimillu suleqateqarlutik Trumpimut qanoq pissuseqarnissaat apeqqutaassaaq aamma soqutiginninnerata Kalaallit Nunaannut ajoqutaanngitsumik qanoq iluaqutaasinnaanera eqqarsaatigalugu. Assi © : Arthur Cammelbeeck/Ritzau Scanpix

- Soorluuna Nuummi Sisimiunilu nuanninngitsuinnarmik saqqummiunneqassangasimasut, taamaattumik Pituffimmut akerliussutsimik takutitsiffiusussaanngitsutut ittumut tikeraaginnartariaqalersut. Sinniisoqarfiuttaaq suliffeqarfinnik assigiinngitsunik isumaqatigiissuteqarniarneri kukkuluttorfiusut peqqutaaqataapput, Ulrik Pram Gad oqarpoq.  

Naalli taama itigartitsineq paatsuugassaanngikkaluartoq, USA-p nunatsinnik soqutiginninnini politikkiniluunniit allanngortinngilaa.

- Kalaallit Nunaata Amerikamut ilanngukkusunneranik oqariartuuteqarniarsarineq Det Hvide Husimiittut qassit upperisimassaneraat naluara. Uppernassuseqarlunilu taama oqariartuuteqarnissaq pisariaqartinneqarpoq. Peqataarusunngitsoqarpallu tamanna paasitikkuminaassinnaavoq, Ulrik Pram Gad oqarpoq.       

Ajugaagallarneq, akiuunnerli ingerlaqqittoq

Præsidentip tullersortaata nuliata Usha Vancep tikeraarniarnerminik taamaatitsinera pissutsinik pissanganarsigaluartunik noqqillaamisitsisoq, Marc Jacobsen oqarpoq.      

Siunissamili suli akiuuffissaqaalussaaq.        

- USA-p Kalaallit Nunaat ukiuni 150-ini soqutigisarereerpaa. Amerikamiut præsidentiat Kalaallit Nunaanni suli oqartussaassuseqarnerorusuppoq. Tunniutiinnarnianngilaq, Ulrik Pram Gade oqarpoq.       

USA-llu nunatsinnik aqutsilerusunnera annikinnerulissappat, nunatta iliminik suleqateqarluarnissaa pingaaruteqassaaq.

Akerliussutsimik takutitsinissamik pilersaarutit amerikamiut pissaanillit tikeraarusukkunnaarnerannik kinguneqartoq, Marc Jacobsenip qularutiginngilaa: - Tikeraarneq avammut saqqummernerlunnerussasoq Nuummi sinniisoqarfiup nalunaarutigisimassagaa ilimagilluinnarpara. Nuummi sapaatit-akunnialuisa matuma siornatulli "Yankee go home. We are not for sale"-inik allagartarsualersorluni akerliussutsimik takutitsisoqarnissaa aarleqqutigissavaat. Assi © : Marc Jacobsen

- Danmarkip Kalaallit Nunaatalu Europami iligisaminnik, Canadamillumi, suleqateqarnerat silatusaarneruvoq, taamaalilluni pisoq uagut USA-llu akornatsinniinnaq pinngilaq, ilimmi suleqatigineqanngippata uagut tassaasussaavugut sanngiinnerusut, Marc Jacobsen oqarpoq.         

Naalakkersuisunngortoqarpat USA aalassatitsisaqattaarpallaarunnaassasoq illersornissamik ilisimatusarfimmi lektorip ilimagigaluarlugu, taamaattoq amerikamiut pisortatigoornerusumik kimigiisiinnassasut isumaqarpoq.

- Donald Trump soqutiginnittuaannassagunarpoq, allatigulli iliuuseqartarnissaa takusartussaassavarput. Soorlu USA-p sakkutuuliinerunissamik Kalaallit Nunaannillu nakkutiginninnissamik kissaateqarneranik Danmarki Kalaallit Nunaallu akuersaanerulerpata. Pitsaanngitsumillu aningaasaqarnikkut unammilleqatigiinnikkut, tassanilu EU nukittuumik inissisimavoq, Marc Jacobsen.       

Pissaanilissuit akornanni mikisunnguaq     

Naalakkersuisunngortut USA-mut sukannernerusumik pissuseqaleraluarpataluunniit allanngortoqarujussuarunnanngitsoq, Marc Jacobsen oqarpoq. Tassami innuttaasukinneq Issittumilu inissisimaneq pissutigalugit nunarput pissaanilissuit akornanni mikisuaraajuannassaaq.   

- Kalaallit Nunaat USA-p issittoq pillugu politikkianik sunniisinnaasoq oqarusukkaluarpunga. Ilaatigut taamaassinnaavoq, soorlu aatsitassat qaqutigoortut eqqarsaatigalugit Kalaallit Nunaat pingaaruteqarpoq. Nunalliuna sumi inissisimanera apeqqutaanerpaasoq. Ukiorpassuarni kingullerni taamaareerpoq, sulilu taamaattuaannarallassagunarpoq.        

Naalakkersuisut Inatsisartunit akuerineqarlutik inisseriarpata nunatsinnit aallartitat USA-mut attaveqarnertik aallarteqqippassuk, amerikamiunik naapitsinissaq periarfissaalissaaq.

- Amerikamiut takorluugaat qanoq iliuuseqarfigineqarsinnaassanersut apeqqutaaginnalissaaq, Ulrik Pram Gad oqarpoq.