Meeraallutik misileraatitut atorneqartut saammaateqatigiittoqannginnerani utoqqatserfigineqaqqaarusuttut

DANMARK: Suleqatigiit taakku isumaqarput Danmark utoqqatseqqaartariaqartoq taarsiissuteqarlunilu, Kalaallit Nunaanni saammaateqatigiinneq eqqartorneqartinnagu.

- Assersuutigalugu aappariit avinniartut, aallartinneq ajorput oqarlutik: Saammaateqatigiissaagut! Aammali oqaloqatigiittariaqarput aperalutik sooq taamaaliorpugut? Saammaateqatigiinnginnermilu utoqqatserluni. Isumaqarpunga tulleriiaarineq kukkusorujussuusoq.

Taama oqarpoq Helene Thiesen, kalaaliaqqanut 22-inut 1951-imi misileraalluni Danmarkiliartinneqartunut ilaasoq, taamani aallartinneqarput qallunaanngorsarneqartussatut - oqaatsitsigut, paasinnittaatsikkut isummakkullu.

Københavnimi paasititsiniaalluni ataatsimiisitsisoqarnerani sisamanngornermi unnukkut isornartorsiuivoq, aallarniutigalugu Danmark pisortatigoortumik utoqqatsertinniarneqanngimmat. Aamma ministeriunerulluunniit Helle Thorning-Schmidt saammaateqatigiinnissamut ataatsimiititaliamut peqataajumanngikkaluarpalluunniit.

- Misigisimavugut pisariaqartillugu utoqqatserfigineqarnissaq taarsiivigineqarnissarlu aammalu Danmarkimik saammaateqateqarnissaq. 1951-imi Danmarkiliartinneqartunit arfinillit sinneruttugut oqallisigisaqaarput. Assorssuaq pakatsissutigaarput asuli illuarteqattaarneqaannarnera.

Kisianni Saammaateqatigiinnissamut ataatsimiititaliap siunertarinngilaa Danmarkip utoqqatsertinneqarnissaa, siulittaasua Jens Heinrich oqarpoq.

- Utoqqatsertinneqarnissaanut pisinnaatinneqanngilagut. Suliassalli qaqissinnaavagut paasiniaaffigalugillu. Politikerit aalajangissavaat utoqqatsertitsisoqassanersoq, pisariaqarpallu utoqqatsertitsillutik.

Ataatsimiititaliarli pilersaaruteqarpoq oqaluttuarisaanermi pisimasunik sammisaqarniarluni, inuit pinngitsaalillugit angerlarsimaffiinit peersinneqarsimasut - soorlu meeqqat misileraataasimasut, Avanersuarmiut Qullissarmiullu pinngitsaalillugit nuutsitat.

Ataatsimiititaliarli aningaasanik amerlanernik nassaaqqaartariaqassaaq, qalliinnaasiorluni suliarissanngikkaanni, Jens Heinrich oqarpoq.

- Aningaasanik missingersuutitsinni suliniummik aallartitsisinnaavugut, ingerlassinissamulli akissaqarata. Suliassami iternga tikillugu misissuissagaanni, soorlu ukiuni arlalinni aningaasarpaasuarnik naleqarpoq. Immaqa millionit marluk.

Utoqqatsertoqanngikkaluarpalluunniit, Helene Thiesenip neriuutigaa meeraqatinilu 21-it oqaluttuassartartik qulaajarneqassasoq.

- Oqaluttuassartarput ilanngunneqarniassammat, 1951-imilu uatsinnut iliuusaat. Suli iliuutsitut kukkunerujussuartut isumaqarfigaarput. Sulilu misigisimavugut eqqunngitsumik pineqarsimalluta.
--
Saammaasseqatigiinnissamik ataatsimiititaliaq ukiumut 2,7 millioner koruuninik 2017-ip tungaanut aningaasaliiffigineqarsimavoq.