Josef Motzfeldtip ukiortaamut oqaaseqaataa

Ukiut nikinnerat 2006/07

Uumassusilinnik atuineq, inuiattut naleqartitat aamma inussutissarsiuti-nut nutaanut piareersarneq

Ukiumi qaangiuttumi uumassusilinnik atuinerput tamatigut tunngavilersuutit naammaginartuaannanngitsut atorlugit annertuumik sammineqarpoq.

Taama sammisap uitsataanera tunngavimmigut tupinnartoqanngilaq. Paaseqatigiissutigiumalluguli samminerusariaqagarput tassaavoq nalileeriaatsit marluk, misigissutsit aamma nalunaarsuinerit ilinniarfinni ilisimatusarsimasat, tunngavigalugit isummeriaatsit naapitinniarnissaat.

Pissuteqavilluta usorsisimassutigaarput uumassusilinnik atuineq tunngavigalugu ukiuni tuusintilinni kinguaariit atuussinnaasimagatta. Taama nungusaataanngitsumik inuiaat atuisinnaasimanerat pisat taamani aningaasanik nalilersorneqartarsimannginnerannik ilaatigut pissuteqarpoq.

Ullumikkulli atugartuussutsip nunatsinnut apuunnerata nassataraa inuunermi atugassat ulluinnarnilu inuuniarnermi oqilisaataasut amerlanerpaartaasa atuisunit namminernit pilersitaanatik pisiassanngorsimanerat. Nerisassat, ikummatissat, qaammaqqutissat, piniarnermi aalisarnermi atortussat, oqarasuaatinut akiligassat il.il.

Pingaarnertulli piniartutut inuunerup kinguariippassuarni inuuniutaanerata ilisarnaatigisimavaa piniakkanik nakkutilliineq piujuaannartitsinermik siunertalik.

Ullumikkut piniakkat ataasiakkaat, minnerunngitsumik miluumasut imarmiut, amerliartornerarlugit isumaqarneq imminut salloqittarneruvoq.

Aamma nunatta ilaani qilalugaqarfiit qiviaraanni Qaanaap eqqaa, Ammassaliup aamma Ittoqqortoormiut kommuni tamakkiisumik piniartoqarfittut taaneqarsinnaasut, qilalugaqarfiit sin-nerini aalisarneq pingaarnertut inuuniutaalersimammat sualummik qilalugarniarneq tamakkunani tapertatut taamaallaat ingerlanneqartutut oqaatigineqartariaqarpoq.

KNAPK-p biologillu assigiinngitsunik aallaaveqarlutik akerleriittunik isummersortarnerat soorunami eqqumiigineqarsinnaanngilaq, tamarmilli inuiaqatigiinnut pisussaaffigaat isummaminnik naapisitsi-niaanissartik.

KNAPK-p pisussaaffigaa ilaasortami atugaasa sutigut tamatigut pitsanngorsarnissaat, ilaatigut aali-sagartassanik piniagassanillu inuuniutigineqarsinnaasunik aalajangersueqataanikkut akigitinneqar-tussanillu isumaqatigiinniuteqarnikkut.

Uumasunik misissuisartut pisussaaffigaat ilisimatuujussuseq tunngavigalugu misissuinikkut paasisatik tunngavigalugit siunnersuissallutik.

Aallaaviit taakku assigiinngitsunik amerlasuutigullu imminnut akerleriittunik isummersortitsisarnerat akuersaarneqartariaqarpoq, kisiannili isummat naapitinneqartariaqarput tamanna inuiaqatigiinnut tamanut akisussaaffiummat.

Aamma qinikkatut pisussaaffeqarpugut isummanik naapititsiniaanissamut minnerunngitsumillu siunissamut ungasinnerusumut isigaluta aalajangersaasarnissamut.

Qinikkatut toqqammavissarsiornitsinni piniartut kattuffiat aamma biologit toqqammavissatsinnik isumalluutissaraavut.

Ilumut kattuffeqarneq isumaqassappat aqqusinerni ataasiakkaat isummersuutaat imaluunniit allanit tusarsimasaat qinikkatut aalajangiisartutut toqqammaviginiassallugit periuseriniagassaanngilaq.

Uumassusillit aalisagaappata, qalerualiuppata, timmiaappata miluumasuuppataluunniit isuman-naatsumik piujuaannarnissaat isumannaassallugu nammineerluta inuiattut isumannaagassaraarput, atuisut ilisimatuujussutsikkullu misissuiviutivut isummersuisoralugit.

Tamatuma naammassiniarnissaa Inuit Ataqatigiit ukiumi nutaami ilungersuutigissavarput, uumas-susilinnik pinngortitamillu mianerisaqarluni atuineq inuiattut ilisarnaaterput pingaarnertut pisus-saaffigigatsigu.

Inuiattut nalilittut pingaartitat

Ukiuni namminersorneruffitsinni inuiattut nunarsuarmioqataasutut allanngornerit annertuut aqqusaartariaqarsimavagut. Allanngornerit pisariaqalersitaasa ilagaat inuiattut naleqartitatut pi-ngaartinneqartut suunerisa aanngaanaveersaarnissaat.

Nassuerutigisariaqarpoq ulluni nutaani inuiattut pingaartitat suut ilisarnaatitsitut ingerlateqqissanerlugit isummersorneq annikitsuararsuusimammat.

Suut inuunermi nalillit kinguaariinni ingerlateqqissanerlutigik isummersorfigalugit, oqallisigalugit aalajangersaavigisariaqarpavut.

Aamma miserratigisinnaagunanngilarput inuiattut pingaartitatut naleqartitat namminersorneruler-nerup ukiuini annertunerusumik aallunnagit, isumaginagit ilusilersorniarsimannginnatsigik. Soorlu nammineq ingerlarusaaginnartussatut isumaqatinniarsimagigut.

Inuiaat patajaatsumik toqqammaveqarluta ataqqeqatigiinnermik, allat isumaannik pingaartitaannillu mianerisaqarluta aamma akornatsinni akisussaaqatigiilluta ingerlaqqissagutta ukiut kingulliit inuiattut nalaassimasavut nalilersuiffigalugit nutaanik sammivilersortariaqarpagut.

Inuiaat namminiussusaat inuiattut pingaartitaannik ilisarnaateqarpoq. Nunarsuarmi nunat akornanni killeqarfiit aanngariartornerat isumaqassanngilaq kulturikkut qalipaaterpassuit assigiin-ngitsut asinngariartornerannik. Inuiaat arlaliulluta nunaqqatigiilersimasut kulturikkut assigiinngissutsip inissaqartilluarnissaa ilisarnaatitta ilagissagaa isumannaagassaraarput.

Inuiattut namminiussuseqartutut uagutsinnullu upperaluta tatigisutut allat kulturii ajattornagit peqasiullugit sukasarfissaraagut.

Taama kulturikkut sukasaqatigiinneq sunik tamanik assigiilersitsiniarnermik allallu kulturiinik piuneerussiniarnermik siunertaqanngilaq.

Inuiattut pingaartitat qeqqanit ingerlatsinermit killilersorneqartussaanngillat, pingaartitat siamasissumik inuiaqatigiinni pikialaartinneqartussaapput. Tamakku tamarmik toqqammavissaraat inuiattut nalerassatut isummiussat ataatsimoorluta pigisassavut, sinaakkusiussat taakku iluini inuiaat namminneq isummersorumatussusaat kisimi killiliisuusussaavoq.

Kulturikkut ingerlatsilluarnitta ataasiakkaarluta isummatsinnik pilersissinnaasatsinnillu saqqummiisinnaanerput nukituninngortissavaa, inuiaqatigiinnut nunarsuarmioqatinullu pisuunnguallaataasumik.

Inuit Ataqatigiit immikkoortortaqarfivut Inatsisartunilu periarfissat tamaasa atorlugit inuiattut pingaartitat tamatsinnit isummersorfigitinnissaat ukiumi nutaami siunnerfigaarput.

Inuussutissarsiutinut nutaanut piareersarneq

Inuiaqatigiit atugassatigut allanngornerit nalaatavut sillimmartaarfigiumallugit ilinniartitaanerit annertoorujussuarmik piorsaavigineqarput. Suliffissatut nutaatut aatsitassarsiorneq, aatsitassanik akuiaanerit takornariaqarnerullu annertunerusumik iluaqutaalernissaa annertuumik isumalluarfis-saapput.

Taamaattumik inuussutissarsiutit taakku annertuumik nutaartaasussaammata piareersarfigineqarnerat ersarinnerullunilu ussassaarutigineqartariaqarpoq.

Ilinniartitsinerit annertusaaviginerini ukiut tulliuttut suliffiit suut inuussutissarsiutinik ingerlataqartut pisariaqartinneraat arajutsinaveersaarlugu ilinniartitsinerit aqunneqarnerat annertusaavi-ginngitsoortussaanngilarput, aningaasat miliuunerpassuit asuliinnartinnaveersaartariaqarmata.

Ukioq nutaaq iserfigilerlugu nassatariumaagai eqqoriaruminaakkaluallaaraat, neriuulli nungussan-ngimmat isumalluarluta inuiaat akisussaassuseqarluta inuunermik ataqqinninneq ataatsimoorfi-gissagipput kissaassillunga ukiumi nutaami pilluarnermik kissaappassi.

Inuit Ataqatigiit

Josef Motzfeldt,

Siulittaasuat

Igalikumi 30. December 2006