Ilisimatuut Tunumi qalerallit misissoqqissaarniaraat
Kingornussisaatinik ilisimatusarneq, nalunaaqutsersuineq sissinillu misissuineq.
Misissuinerit taakku ilisimatuut Tunumi qalerallit ilumut immikuullarissuunersut paasiniarlugu misissueqqissaaralutik ilisimatusarneranni nutaajusumi qitiulluinnassapput.
Misissueqqissaarnemi inernerit qaleralinnut taakkununnga aqutsiveqalernissamik kinguneqarsinnaavoq, Pinngortitaleriffimmi DTU Aquamilu Danmarkimiittumi - nunarput sinnerlugu misissueqqissaaraluni ilisimatusarnermi siulersuisuusuni - uumaasussileritooq ilisimatusartuunerlu, Jesper Boye, oqaluttuarpoq.
Qaleralinniarneq
* Qalerallit 120.000 tonsit Atlantikup avannarpasissortaani tamarmi aalisarneqartarput. Taakkunani 35.000 tonsit nunatsinnit aalisarneqartarput, massa sinneri 85.000 tonsiusut Norgemit, Canadamit, Savalimmiunit Ruslandimillu aalisarneqartartut.
Paasissutissanik pissarsiffik: Pinngortitaleriffik
- Tunumi qalerallit ilumut immikkuullarissuuppata Kalaallit Nunaanni taamaallaat aqutsiveqartariaqarput.
- Tassa imaappoq, Kalaallit Nunaat Tunumi qaleralinniarnermik aqutsinermut anguniakkanik pilersitsisariaqarpoq, Jesper Boye oqarpoq.
Tunup, Islandip Savalimmiullu avataanni qalerallit assigiissutut aqutsiveqarfittullu ataatsitut isigineqarput, uumassusilerituullu sumiiffimmi tassani tamarmi qaleralittassiissutissanik siunnersuuteqartarlutik.
Kingornussisaatinilli ilisimatusarnerni inernerit takutippaat, Tunumi qalerallit Islandimi Savalimmiunilu qaleralinnit immikkooruteqarataannaasut. Ilumullu immikkuullarissuusimappata qaleralittassiissutigineqartussat pineqartillugit aqutsiveqarfik Kalaallit Nunaata nammineq aquttariaqarpaa.
Qalerallit ungasissumut ingerlaartartut
Ilisimatuut qalerallit ingerlaarfigisartagaat tupigutsassutigaat. Qalerallit ungasissumut ingerlaartartut qalerallit nalunaaqutsersukkat nakkutigineranni ersersimasoq, Jesper Boyep erseqissaatigaa.
- Qalerallit Tunumeersunik, Islandimeersunik Savalimmiuneersunillu taasakkagut Tunumeersuusinnaallutillu Savalimmiuneersuusinnaasut, misissuinitsinni ilaatigut erserpoq.
- Taamaattumik Tunumi qalerallit ungasinnerujussuarmut ingerlaartartut immikkuullarissoorataannaasut, ilisimatusartuuneq nassuiaavoq.
Qalerallit sissii
Ilisimatuut Norgemeersut, Islandimeersut, Canadameersut, Savalimmiuneersut nunatsinneersullu ilisimatusaatigalugu suliniuteqarnertik ilutigalugu misissueqqissaarput. Atlantikup avannarpasissortaani qalerallit sutigut immikkooruteqarnersut paasiniaqqissaarpaat.
Pinngortitaleriffimmeersut oqarnerat naapertorlugu tamanna pitsaanerpaamik piujuartitsinerlu tunngavigalugu qaleralinniarnermut aqutsiveqalernissaanik qulakkeerinninnissamut pingaaruteqarpoq. Ilisimatuut tamanna anguniarlugu assigiinngitsutigut misissugassaminnik qaleralinniartassapput.
Qaleralinnik nalunaaqutsersukkanik taakkualu sissiinik kingornussisaataannillu ilisimatusartoqassaaq.
- Atlantikup avannarpasissortaani tamarmi qalerallit nalunaaqutsersoriikkavut misissuleruttorpavut. Qalerallit suminngaanneersuuneri paasiniarlugit sissiinik misissuissaagut, Jesper Boye erseqqissaavoq.
- Qalerallillu sissiisa ilusaat suminngaanneersuunerannut aamma takussutissiinermut atorneqarsinnaapput, Jesper Boye ilanngullugu oqarpoq.
Qalerallit pillugit ilisimatusarneq 2020-mi jauaarimiit ukiuni pingasuni ingerlanneqassaaq.