Per Berthelsen: Inerteqquteqalersitsiniarneq kulturimik suujunnaarsitsiniarneruvoq

Nunanut allanut tunngasunut naalakkersuisoq Per Berthelsen sakkortuumik uparuaavoq, oqarluni kulturimik suujunnaarsitsiniarnerusoq, allaallu EU EU-p eqqartuussivianut unnerluutigineqartariaqarnerarlugu.

- Nunatsinni nalinginnaasumik kulturitsinnik aallaaveqartumik puisinniartarne rup mattutivinneqannginnissaa anguniarlugu tamaviaarnikuuvugut, taamaattumillu oqartariaqarpunga taanna angugatsigut soorunami nuannaarutigisariaqarparput, kisianni taassuma iluani oqartariaqarpunga tuniniaanermi matu ikersinneqaannarmat ammavinneqarnani. Taamaattumik suli naammaginavinngitsutut oqaatigisariaqarsoraara, Per Berthelsen oqarpoq.

Inerteqquteqalernissaq naggueqatigiinnut Inunnut atuutissanngilaq, tassa puisit naggueqatigiit Inuit qangatut periaaseqarlutik aallaallugit pisaat suli nioqqutigineqarsinnaassammata. Tamannali Per Berthelsenip naammaginngilaa.

- Suli tassa nunatsinni pisiniarnermik inuuniateqartut tamaviaartut amerlapput, taamaattumik killilersugaasunik tuniniaasinnaatitaaneq naammaginavinngitsutut oqaatigisariaqarsoraara, nangippoq.

Kalaallit puisit amiinik tunisassiaat eqqorneqartussanngitsutut oqaatigineqareeraluartut eqqorneqangaatsiarnissaat ilisimanarsereernerarpaa. Taamaammat nunatsinni inatsisartunut juunip aappaani qinersisoqareerpat naalakkersuisuulersussat kajumissaarusuppai, EU-p eqqartuussivianut ingerlatitseqqullugit.

- Nunatsinnimi puisit amiinik utaqqisitanik pisiortortoqaannarsinnaanngilaq. Tuniniaavissanik aammaasoqanngippat arlaatigut eqquinera sakkortoorujussuusinnaavoq. Periarfissatut isigineqarsinnaavoq EU-p nammineq eqqartuussiveqarfianut EU-domstolemut nalilersortinnissaa, Per Berthelsen oqarpoq.

EU-mit killilersuinerujussuaq Kalaallit Nunaanni kulturip ilaanik nungusaanertut isigineqarsinnaanersoq naalakkersuisunngorumaartussat EU-mi eqqartuussisunut nalilersortinniartariaqaraat isumaqarpoq.

Per Berthelsenip aamma uparuarpaa EU-p piniartunut tapersersuinissaq allatulluunniit ikiuunnissaq siunnersuutigineqanngimmat.

Puisit amiinik inerteqquteqalernissap ukiup naanerani atuutilernissaa EU-mi Inatsisartut naatsorsuutigaat.

Belgiap, Hollandip Sloveniallu puisinit nioqqutissiat inerteqqutigereerpaat.

Nunatsinni puisit amii avammut tunisat ikiliartuinnavipput, ukiuni 2004-miit 2007-mut tunisat affaannanngupajaarlutik 85.000-iniit 44.000-inngorsimallutik.