2018-imut aningaasanut inatsisissatut siunnersuut: Aningaasarsiorneq siuariartorunnaamisoq

Naalakkersuisut 2018-imut aningaasanut inatsisissatut siunnersuutaat aningaasaqarnermut naalakkersuisup, Aqqaluaq B. Egedep ataasinngormat saqqummiuppaa. Aningaasaqarnermut siunnersuisoqatigiit kisitsisaataat tunngavigalugit 2016-imi aningaasarsiorluarnermut naleqqiullugu aningaasarsiornerup 2018-imi siuariartorunnaaminissaa naatsorsuutigiginni Naalakkersuisut siunnersuutiminni allapput.

Aningaasarsiornerup 2018-imi 2 procentinik siuariarnissaa aningaasaqarnermut siunnersuisoqatigiit naatsorsuutigaat, tamannalu 2016-imi 7-8 procentinik siuariarnermut naleqqiullugu siuariarunnaamineruvoq. Mittarfinnilli sanaartornerup aatsitassarsiornermilu suliniutit 2018-imi aningaasarsiorneq aningaasaqarnermut siunnersuisoqatigiit naatsorsuutigisaannit siuariarnerutitseqataasinnaanissaat Naalakkersuisut  siunnersuutiminni allapput.

Aningaasanut inatsisissatut siunnersuummi, 7 milliardit koruuningajannik missingiusiorfiusumi, 8,6 millionit koruuninik 2018-imi sinneqartooruteqarnissaq missingiunneqarpoq.

Unammillernartoqartussaq

Naalakkersuisut missingersuusiornermi naatsorsuuserinermullu inatsisitaat naapertorlugu missingersuutini aningaasartuutit isertitallu ukiut sisamat ingerlanerini oqimaaqatigiissapput, tamannalu iluatsippoq. Aningaasanut inatsisissatut siunnersuutip 2018-imit 2021-mut katillugit 40.000 koruuninik sinneqartoorfiunissaa missingiunneqarpoq. 2018 2019-ilu sinneqartoorfiulaariarlutik 2020-mi 1,2 millionit koruuninik 2021-milu 12,1 millionit koruuninik amigartooruteqarnissaq missingiunneqarpoq.

Tassalu aningaasaqarnikkut unammillernartussat siunissamiipput. 2030-mi ataqatigiittumik aningaasaqarniassagutta 800 millionit koruuninik isertitsissutaasussanik aaqqissuusseqqittoqassaaq.

Aqqaluaq B. Egedep siunnersuummik saqqummiinermini suliassaqarfeqarfiit sisamat aaqqissuusseqqiffiusussatut immikkut taavai. Ilinniartitaaneq pitsanngorsaavigineqarniarpoq, aningaasaqarnerup arlalinnik toqqammaveqarsinnaanissaa qulakkeerniarlugu ineriartortitsisoqarniarpoq, pisortani nutarterisoqassallunilu pisariillisaasoqassaaq ikiorsiissutinillu tunineqartartut ikilisinniarneqassallutik.

Meeqqanut peqqinnissamullu immikkoortitsinerusut

Aamma immikkoortortaqarfiit 2018-imut aningaasanut inatsisissatut siunnersuummit isumagineqartussat suunersut Aqqaluaq B. Egedep saqqummiuppai. Assersuutigalugu kommunit meeqqat ikorfartorneqarnissaannut inatsimmut malinnissinnaaniassammata Naalakkersuisuninngaanniit immikkoortitsivigineqarnerussapput.

Aamma peqqinnissaqarfik immikkoortitsivigineqarnerussaaq. Naalakkersuisut napparsimasunik angallassinermut 13 millionit koruuninik immikkoortitsipput, siusinaarlutillu Dronning Ingridip napparsimmavissuani inunngortunut sullissinissamut 6 millionit koruuninik immikkoortitsillutik.

Aalisarneq pillugu inatsisissatut siunnersuummi kingunerusinnaasut aningaasanut inatsisissatut siunnersuummi ilanngussimanagit Aqqaluaq B. Egedep aamma paasissutissiissutigaa. Aalisarneq pillugu inatsit millionerpassuarnik annaasaqaataasinnaavoq.

Sinneqartoorutit mittarfiliornernut atorneqassapput

- Aalisarneq pillugu inatsit Inatsisartunit suli oqaluuserineqanngilaq, taamaammat kingunerisinnaasai uani ilanngunneqanngillat, Egede nassuiaavoq.

Mittarfinnik sanaartornerit pingasut qanoq aningaasalersorneqassanersut aningaasanut inatsisissatut siunnersuummi aamma allaaserineqarpoq. Nuummi Ilulissanilu mittarfiit tallineqarnissaannut Qaqortumilu nutaamik mittarfiliornissamut 3,6 milliardit koruunit atorneqarnissaat Naalakkersuisut naatsorsuutigaat.

Nunattalu Karsiani 2016-imi sinneqartoorutaasut 211 millionit koruunit aningaasaliinissarujussuarmut ilanngunneqassasut Naalakkersuisut kissaatigaat, 2017-imilu sinneqartoorutaasut Kalaallit Airportsimut aningaasaliissutaanissaat aamma kissaatigaat.

Aamma Telepostip immikkut ittumik iluanaarutai katillugit 250 millionit koruuniusut taamatut pilersaarutigineqarput.

Taamaaliornikkut 840 millionit koruunit Kalaallit Airportsimut aningaasaliissutaasinnaanissaat Naalakkersuisut naatsorsuutigaat. Naalakkersuisut ingerlatseqatigiiffimmut 294 millionit koruunit aningaasaliissutigereerpaat.

Naalakkersuisut piginneqatigiiffimmut aningaasaliinerusinnaajartortillugit bilitsit naggataatigut akikinnerujartuinnassapput, tamannalu takornarianik qammaataanissamut, tassalu mittarfiit imminnut akilersinnaanissaannut, pingaartuuvoq.

Siunnersuummi pingaarnerit:

- 2018-imi sinneqartoorutissat 8,6 millioniussapput.

- Katillugit 40.000 koruunit ukiuni sisamani sinneqartoorutaassasut missingersuutigineqarpoq.

Isertitat:

- Danmarkimi aningaasarsiat qaffannerat pillugu naalagaaffimmit tapiissutit 100 millionit koruuninik qaffanneqarput.

- Akileraarutit akitsuutillu 40 millioninik qaffanneqarput.

Aningaasartuutit:

- Hashimik eqqussuinerup akiornissaanut Akileraartarnermut Aqutsisoqarfimmut 3 millionit koruunit aningaasaliissutigineqarput.

- Dronning Ingridiup Napparsimmavissuanut 10 millionit koruunit –napparsimasunik angallassinermut qimarngutitsinernullu 13 millionit – meeqqanut inunngujaarsimasunut suliniummut 6 millionit aningaasaliissutigineqarput.

- Sakialluummut periusissap nutaap ingerlanneqarnissaanut 2 millionit koruunit

- Atornerluisuunermut katsorsaavimmut Aasianniittumut 3 millionit koruunit

- Kommunip meeqqat taperserneqarnissaanut inatsimmut malinninnissaanut 24 millionit koruunit – taakkuli aningaasaqarnermut inatsit 2017-imut atatillugu inniminnigaapput

- 2018-ip 2021-illu akornanni suliniutinut nutaanut ukiumut 45 millionit koruunit inniminnerneqarput.

Aningaasat taakku inuusuttunut suliffeqanngitsunut ilinniagaqanngitsunullu suliniutinut atorneqarnissaat Naalakkersuisut naatsorsuutigaat.

- Suliffimmi sungiusartut atorfinitsinneqarnissaannut pisortat suliffeqarfiillu akisussaaffeqarnissaannut 2,5 millionit koruunit immikkoortinneqarput

- Imminut pilersorsinnaanermut sillimatinut 10 mio.

- Nunatta eqqumiitsulianik toqqorsivianut 2 mio.