Aningaasanut inatsisissatut siunnersuut: Aningaasaqarnikkut ilungersunartut arlallit
Napparsimasut nunani allani katsorsartinnissaanut aningaasaliisoqassaaq, suliffeqarnermi ilanngaat inuit amerlanerusut sulilersissavaat, isumagininninnermulli susassaqarfimmi aningaasaliiffigisassatut siunnersuutit nutaat aningaasanut inatsisissatut siunnersuummi annikipput.
Missingersuut 2020-mut naatsorsuut 6,6 millionit koruuninik sinneqartooruteqarnissaa naatsorsuutigineqarpoq. Imaappoq piffissami 2020-miit 2023-mut katillugit 1,7 millionit koruuninik sinneqartoorutaanissaat naatsorsuutigineqarpoq.
Naalakkersuisut inatsisissatut siunnersuummi allapput, inatsit amerlanerusut sulilersinniarnissaannut iluaqutaassasoq, ilinniartitaanermullu tunngassuteqartut aaqqiiviginiarneqarnerani kigaallassaataasut aaqqiiviginiarneqartut. Inuuniarnikkullu ajornartorsiutit annikillisinnissaat sulissutigineqassaaq.
Amerlanerusut sulilersinniarlugit suliffeqarnermut ilanngaat 2020-ip aallartinneraniit atuutilernissaa siunniunneqarpoq, atuutilernissaanut 50 millionit koruunit immikkoortinneqarput.
Aningaasaliissutini akigititanut akissarsianullu aaqqiinermi aningaasanut inatsimmut sipaaruteqarfiussasoq Naalakkersuisut siunnersuutigaat.
Peqqinnissaqarfiup aningaasartuutai kommunimullu naalagaaffimmiit aningaasaliissutit 1/3-imik naleqqussarneqarput. Tamanna ukiumut 50 millionit koruuninik missingersuutitigut ataatsimut pitsannguutaavoq.
Taassuma saniatigut 37,5 millioner koruunit 2020-mi sipaarutaassariarqartut naalakkersuisut oqaatigaat. Taakkulu inatsisartuni partiinit isumaqatiginninniutigineqarumaarput.
- Utoqqaat amerliartortut inuusuttut ikiliartortut.
- Naalagaaffimmiit tapiissutit naleerukkiartortut
- Inooriaatsimik pissuteqartumik nappaatit amerliartuinnarput kiisalu innuttaasut peqqinnissaqarfimmik atuisut pisariaqartitsinerat annertusivoq, tamanna peqqinnissaqarfimmut sunniuteqarnerluppoq.
Aningaasaqarnikkut ilungersunartut arlallit
Nunatsinni aningaasaqarnikkut kalluisut arlaqartut Naalakkersuisunit tikkuarneqarput. Siullertut nunatsinni utoqqaat amerliartorput, sulisinnaasullu ikiliartorlutik. Tamanna isumaqarpoq isumagisassat isumaginnittunit amerlanerulertut.
Taamaakkaluartoq Naalakkersuisut Danmarkimit susassaqarfinnik angerlaassuinissaq anguniagaraat, naalagaaffimmiillu aningaasaliissutaasartut isumalluutigineqarnerat annikillisinniarneqarpoq.
Tamakku peqqutaallutik Naalakkersuisut ilinniartitaanermut tunngassuteqartut kigaallassaataasut aaqqiivigineqarnissaat pisariaqartippaat, amerlanerusut ilinniagaqalerpata inuiaqatigiinnut iluaqutaassammata.
Meeqqat atuarfianni meeqqat angusarisaat pitsanngoriartunngippata naalakkersuisoqarfimmiit kommuninut aningaasatigut kinguneqartinneqartarnissaa Naalakkersuisut sulissutigivaat.
Danmarkimiit tapiissutit naleerukkiartuaassasut Naalakkersuisut aamma uparuarpaat, tapiissutit akitigut akissarsiatigullu iluarsiiffigineqartarnerat aningaasaqarnermut inatsisit iluarsiiffigineqartarnerannit annikinnerummat.
Taamaammat aningaasatigut kaaviiaarutaasinaasut ineriartortineqassapput:
- Mittarfissuit sanaartorneqalerpata aningaasat kaaviiaartinneqartut amerlinerusussaapput, suliffiit pilersiortorneqartussaapput sanaartornermi. Aalisarneq suli aningaasanik isaatitsiviunerulernissaa pilersaarutigaarput. Takornariaqarnermut suli annerusumik isaatitsiffiulernissaa naatsorsuutigaarput, aatsitassarsiornermilu suliniutit, Vittus Qujaukitsoq oqarpoq.
Peqqinnissaqarfik salliunneqartariaqartoq
Peqqinnissaqarfimmi aningaasanik amerlanerusunik pisariaqartitsinerup annertusiartornerata allanngornissaa ilimananngilaq.
Naalakkersuisut naapertorlugit utoqqaat amerliartorput, inooriaatsimik patsiseqartumik nappaatit amerliartuinnarput kiisalu innuttaasut peqqinnissaqarfimmik atuisut pisariaqartitsinerat annertusivoq, tamanna peqqinnissaqarfimmut sunniuteqarnerluppoq, kingunerisaanillu aningaasanut inatsimmut aamma sunniuteqarluni.
Peqqinnissaqarfik eqqarsaatigalugu Dronning Ingridip Napparsimmavissuani illup uiguani sinittarfinnik nutaanik napparsimmavimmut atasumik napparsimasunut unnuisarfissamik pilersaarusiornermut 12 milionit koruunit ilassutigineqarput.
Naak peqqinnissaqarfimmiit aningaasaliissutit qaffanneqarnissaat piviusunngortinniarneqaraluartut Naalakkersuisut siunnersuutaanni ilaatinneqanngillat.
Qujaukitsorli maannangaaq peqqinnissaqarfiup aningaasaqarneranut sukumiinerusumik oqaaseqarsinnaanngikkallarpoq:
- Peqqinnissaqarfiup aningaasartuutai massakkut qulaajaaffigileruttorpagut, aningaasartuutit kiffartuussinermilu pitsaassuseq ataqatigiinniartussaapput.Taamaattumik ukiap ingerlanerani nalilersuinerit sukumiinerusut tikikkutsigit peqqinnissaqarfiup tungaatigut allannguisoqassanersoq taamanikkussamut takujumaarparput.
Isumaginninnermut suliniutinut aningaasartuutit suli nalorninartut
Nunatta Danmarkimiit isumaginninnikkut ikiorneqarnissaanut saaffiginnissutit oqallisigineqarnissaat qulequttani ilaanngilaq.
Suliniutinut siunnersuutit isumaginninnermut aaqqiissutaasinnaasut amigaatapput, aningaasanut inatsisissatut siunnersuummi Tasiilami isumaginninnermut tunngassuteqartut immikkut suliniuteqarfiginissaannut ukioq manna aningaasaliinissaq qinnutigineqarniartoq naalakkersuisut allapput.
Sulialli naammassisimanngimmata Naalakkersuisut aatsaat aappassaaneerinninnermi pingajussaaneerinninnermilu oqallisigerusuppaat.
