1951-imi meeravissiartaarneq: Margrete sikaritsinut poortanut marlunnut taarsiunneqarluni meeravissianngortitaavoq
- Anaanannit meeravissiartaaraannga. Anaanaga sikaritsinik poortanik marlunnik tuppallersaatissaaninngooq tunisimavaat. Kingornalu toqqutigisaminik sakiallulersimanerartarpaat.
Københavnimeersoq 70-inik maanna ukiulik, Margrete Johansen, peroriartornermini taama oqaluttuunneqartarsimavoq.
Taanna naalungiarsuulluni danskinit nuliariinnit Ilulissanut suliartortitanit 1951-imi Danmarkiliaanneqarpoq. Angutivissiartaava danskit niuertoqarfianni atorfilittaasimavoq, arnavissiartaalu angerlarsimaannartuusimalluni. Magretelu meeravissiartaarereeramikku pingasuullutik Danmarkimut nuupput.
Magretelli ilaquttani 39-nik ukioqarluni atorfimmut atatillugu nunatsinniinnermini nassaarivai.
Margrete Johansenimmi oqaluttuassartaa ilaqutaasa tamarmik ukiorpassuarni oqallisigiuartarsimavaat.
- Naalungiarsuullunga aallarunneqarnera ilaquttanni oqallisaajuarsimavoq, taanna oqarpoq.
Ukiuni 18-ini najugaqarfiit 19-it
Taassuma Danmarkimi peroriartornera oqitsuinnaasimanngilaq. Arnavissiartaavami tarnikkut napparsimasimavoq.
Arnavissiartaava uialu Danmarkimut utereeramik avissimapput, arnavissiartaavalu tamatuma kingorna arlaleriarluni katissimavoq. Taamaammat arnavissiartaata Margrete Johansenillu 18-iliinissami tungaanut najugaqarfigisimasaat assigiinngitsut 19-iupput.
Arnavissiartaavatalu nunarput nuannarisimanngilaa. Nunatsinni pinngortitaq nunattalu isorartunera alutoralugit ullorsiutimini allattarsimavoq. Unnersiutituaali taakkuupput.
- Nunatsinni najugallit, danskit ilanngullugit, nuannarisimanngilai. Danskeqatinilu tassa niuertoqarfinni atorfilittat aaqqiagiinngikkajussimapput. Nunatsinniinnini iluarusuutigisimanngilaa, taamaammat nunarput pillugu uannut unikkaartarnikuunngilaq.
Margrete Johansenip arnavissiartaava nunatsinni inooriaaseq ileqqullu pillugit unikkaanngisaannarsimavoq. Meeravissiartaanili danskit nerisassioriaasiinik ileqquinillu ilinniartissimallugu.
Aatilluni takorloortarsimagaa
Margrete Johansenili peroriartornermini nunarput pillugu unikkaarfigineqartanngikkaluarluni nunatsinnut ujariatsisarsimaqaaq.
- Kalaalliunerami nassuilluinnarpoq. Atuarfimmilu allami aallartikkaangama niviarsiaraq taanna kalaalermik taamanikkut taaneqakkajuppunga. Jyllandimili niviarsiaraq taanna Københavnimeersumik taaneqakkajullunga – assigiinneq ajorput. Kalaaliuvungali, misigisarlungalu kalaaliullunga.
Magrethe Johansenip nunarput eqqaamasaqarfiginngikkaluarlugu nunatsinni pinngortitaq uumasullu alutorisupilussuusimavai. Kajortunillu iseqarnini qernarissunillu nujaqarnini inuusuttunngulernissami tungaanut tulluusimaarutigisarsimavaa.
Sumiuunersunga taamanikkut aperineqaraangama kalaaliunerartarpunga, Margrete Johansen oqaluttuarpoq.
Aamma anaanani ilaquttanilu eqqarsaatigileraangamigit nunatsinnut ujariatsinera sakkortuseriaannartarsimavoq. Margrete Johansenimi anaanani qanganngoreertoq ilisimatinneqartareeraluarluni neriulluartuartarsimavoq.
Margrete Johansenip meeraalluni assinga. Taanna ilaqutariinni danskini peroriartornermini ilorrisimaanngisaannarsimavoq.
- Anaanaga taamanikkut takorusuttaqaara, inuttaali qanganngoreersoq ilisimatinneqartarlunga. Meeravissiartaajusimasuni suut tamarmik ajunngitsuunerannik soorlu ilaquttanit ullut ilaanni aaneqarnissamik takorluuisartuni kisiartaasimassanganngilanga, Margrethe Johansen oqarpoq.
Kalaaliuninili inuusuttunngulernermini tulluusimaarutigiunnaarpaa. Danskimmi ilarpassui issittormiut pillugit pigiliutiinnakkaminnik isumaqartarnerat peqqutaalluni kanngugilerpaa. Taamaammat soorlu Spaniamiumik taartunik pisatalimmik aataqqiuteqarrnerartaliinnarsimavoq.
"Angagigunarparma"
Arnavissiartaava Margrete Johansen 20-t sinnerlugit ukioqartoq toquvoq.
Margrete Johansen qitorniujaarsimallunilu ulluinnarni ulapaartarsimavoq - ilaquttanilu nunarpullu taamanikkut eqqarsaatigillattaartarsimallugit.
39-nik ukioqarluni atorfimmut atatillugu arnaq kalaaleq tarnikkut innarluutilik Ilulissanut ingiallorsinnaanerlugu aperineqarami akuersivoq. Margrete Johansen kuisinnermut allagartani nassarlugu nunatsinnukarpoq, ilaquttaminilli ujaasinisamik siunertaqarani.
- Inunngorfima takunissaa siunertaralugu aallarpunga, tupinnaannartumillu assut qilanaarpunga, Margrete Johansen oqarpoq.
Isumaginninnermut naalakkersuisoq Martha Abelsen (S) Margrete Johansenip Ilulissani taamanikkut ineqarfiani ningiuuvoq. Margrete Johansenip Ilulissani inunngorsimalluni Martha Abelsenimut taatsiarpaa kuisinnermullu allagartani takutillugu.
Margrete Johansen ingiallukkanilu marluinnaallutik Taseraasanut seqineq kaaviinnartoq alutorsaatigiartorlugu aqaguani umiatsiarlutik tammaariarput, oqaluasaakkiartorlutik pinngortitarsuarmilu alianaaqisumi aliannaarsaariartorlutik.
Margrete Johansenilli siniffissaminnik piareersaleruttornerani puttuttoqariasaarpoq.
Angut matup ammarnani qeqqissimasoq ima oqarpoq: ’'Aluu. Angagigunarparma", Margrete Johansen oqarpoq.
- Taama pisoqarnera eqqaagaangakku qiiaammertarpunga. Ilaquttannimmi nanineqarnissara takorluugannaarinikuugakku.
- Angaga… Taava anaanamma arlaatigut ilaqutarisimassavaa, Margrete Johansen oqarpoq.
Ilumoorporlumi. Angut taanna Margrete Johansenip arnaata qatanngutigaa. Angutillu taassuma Margrete Johansen ilaquttatik minnerunngitsumillu arnaa pillugu oqaluttuuppaa.
Anaanaga suli peqqittoq kujasinnerusumiittorlu angaama oqaluttuuppaanga.
- Maaniinnitsinni Ilulissanukariaannaanngilaq. Sulili peqqippoq, Margrete Johansen oqarpoq.
Margrete Johansen pillugu oqaluttuap immikkoortuata tullia aqagu atuarsinnaavat.
Margrete Johansen 39-nik ukioqarluni atorfimmut atatillugu Ilulissaniippoq, angaavalu Margrete Johansen taamanikkut Taseraasamiinnerani puttuteriataarsimavoq. Angaavatalu soralussani Danmarkimi siusinnerusukkut ujarsimavaa, iluatsinngitsumilli.
