Kalaaliararpassuit Danmarkiliartitaasarnertik iluaqutigisarpaat

Meeqqat Danmarkimut atuariartortinneqartarnerat ullormanna tikillugu pitsaasumik Ilulissani misilittagaqarfigineqarpoq. Tassami angajoqqaat meeqqatik qulinik-aqqanilinnik ukiullit qaammatini arlalinni Danmarkimut atuariartortittarpaat.

Meeqqat qallunaat oqaasiinik kulturiannillu ilikkagaqarnissaat siunertarineqartartoq, angajoqqaat isumaqarput, taakkumi taama ukioqarallaramik Danmarkimut atuariartortitaareersimapput.

Tom Ostermannip ernini qulinik ukiulik qaammatini marlunni atuariartortillugu qanittukkut Danmarkiliartissavaa.

- Uannut tunngatillugu meeraallunga Fredericiamiinnera iluaqutigeqaara. Meeqqamalu nuannaarutigissagaat neriuutigaara. Paniga ukiut marluk matuma siornagut Danmarkimeereerpoq, Tom Ostermann oqarpoq.

Taanna Fredericiap illoqarfittut ikinngutaani Ilulissaneersuuvoq.

1969-ip kingornagulli illoqarfimmiut affaat sinnillit imaluunniit kalaaliaqqat 2.500-t Fredericiamut atuariartoreersimapput.

Fredericiami ataatsimiititaliami Grønlandsudvalgimi siulittaasoq John Bech Hansen meeqqat angajoqqaarsiassaannik ujaasileruttortoq ima oqarpoq:

- Danmarkimi ilaqutariit meeqqaminnik aqqanilinnik ukiulimmik qaammatini marlunni Kalaallit Nunaanniititsinissartik takorloorsinnaagunanngilaat. Aaqqissuussinerli ingerlattagarput, ukiut 42-ssaat ingerlatilerparput. Iluatsilluartutullu taasinnaallutigu. Taamatut aaqqissuussisarnerput Iluliarmiunit suli kissaatigineqartillugu ingerlatiinnassavarput.

Filmimi Eksperimentimi siorna takutinneqartumi kalaaliaqqat kalaallit oqaasiinik puigorsimallutik utertut oqaluttuarineqarput. Meeqqat ilarpassuisa inuunerat Danmarkimiinnerannit aserorneqarpoq, filmilu Nunatsinni Danmarkimilu oqallisigineqarluni.

- Tamanna aamma Qaasuitsup Kommunialu oqaloqatigiissutigaarput. Paasinarsivorli ilaqutariit meeqqallu namminneq piumassutsiminnik, allaammi namminneq akilikkaminnik maaniittarnertik Danmarkimilu attaveqaateqalernertik ullutsinni siunissamilu iluaqutigisaraat, John Bech Hansen oqarpoq.

Tom Ostermann tamatumunnga isumaqataavoq.

- Filmip nalaani siunertarineqartut allaapput, Fredericialiartitsarnermullu sanilliunneqarsinnaanani, Tom Ostermann oqarpoq.

Kalaallit meerartaat qallunaanut atuartunik meeralinnut inissinneqakkajuttarput. Taamaalillutik pinnguaqatigisarlugillu atuariartoqatigisarsinnaaniassammatigik.

- Oqallisigineqartut ilagaat, meeqqat Danmarkiliartinneqartut qulinik aqqanilinnilluunniit ukiullit mikivillaarnersut. Uannulli tunngatillugu oqarsinnaavunga, ilaqutariinnut asannittunut ilakkuminartunullu inissinneqarama, ulluinnarnilu inuunerannut peqataalerlunga. Isumaqarpungalu taamatut misilittagaqalersimasut kingusinnerusukkut Danmarkimut efterskoleriaraangamik allatulluunniit atuariaraangamik tamanna iluaqutigisaraat, Tom Ostermann naggasiivoq.