Nalilersuineq: Naligiissitaanerup kissaatigineqarnera naligiinnginnerulersitsisoq
Nunarput 1953-imi nunasiaataajunnaarluni Danmarkimut ilaalermat atugassarititaasunik naligiissitsinerulertoqarnissaa amerlasuunit naatsorsuutigineqarsimagaluarpoq.
Tamaattoqanngimmalli taamani landsrådip nunatsinnut ministereqarfik attavigaa.
- Taassumalu kinguneralugu akissaatit aammalu atorfeqarnermi atukkat assigiinngittariaqartut, nunatsinni inunngortut annikinnerusumik akissaateqartariaqartut, avataaniillu nunatsinnut suliartorlutik pisut ajunnginnerusunik atugassaqartittariaqartut akissaqarnermikkut atorfeqarnermikkullu atukkamikkut allatigut, Jakob Janussen saammaasseqatigiinnissamut isumalioqatigiissitamut sumi inunngorsimaneq tunngavigalugu atugassarititaasimasunik misssueqqissaarsimasoq oqarpoq.
G-60 pilersinneqarpoq
Saaffiginnissutip kinguneratigut ataatsimiititaliaq G-60 pilersinneqarpoq, taannalu nunatsinni sanaartortoqanngaatsiarnissaanik pilersaarusiortoqartussanngortinneqarpoq.
Nunatsinni inuussutissarsiornermik ingerlatsinerup unammillersinnaanerata pitsanngorsarnissaanut ataatsimiititaliap aningaasarsiat appasittariaqarnerat naliliiffigaa.
Aammattaaq G-60-imi ataatsimiititaliap sulisussanik tikisitsisariaqarneq inuiaqatigiinni ingerlatsinermi aaqqiinissamut pingaaruteqarnerarpaat.
- Anguniakkat pingaarnerit marluk anguniarneqaramik oqallinneq aallartippoq 1959-imi, Jakob Janussen oqarpoq. Ataatsimiitialiallu politikkikkut isumaqatigiinngissuteqartoqartariaqarnera ilisimaarisimagaat oqaatigalugu.
Kingunerluuteqangaatsiartoq
Isumaqatigiinngissutaagallartorlu taamaalilluni sumi inunngorsimaneq aallaavigalugu atugassarititaasunik pilersitsinermik kinguneqarpoq, tassanilu nunatsinni inunngorsimasut nunami allami inunngorsimasunit akissarsiakinnerulerput.
Nunatta unammillersinnaaneranik pitsanngorsaanerugaluartoq sulisussanillu pingaartumik Danmarkimeersunut pilerisaarisoqartariaqaraluartoq tamanna kingunerluuteqanngitsuunngilaq.
- Qularnanngitsumik suliffeqarfinni ataasiakkaani annertuumik suleqatigiinnissaagaluarmut akornutaavoq, Jakob Janussen oqarpoq.
1964-imiit ukiullu 30-t kingunerani allamiut tikisitat nunatsinni inunngorsimasuniit 25 procentit 38 procentillu missaannik akissarsiaginnerupput.
Siunnersuutip saqqummiunneqaqqaarneraniilli nunatsinnut ministereqarfiup ilisimaaraa taama aaqqiissuteqarneq ammip qalipaataanik immikkoortitsinertut paasineqarsinnaasoq tassami pingaartumik kalaallit sulisinnaasut aaqqiissummik eqqorneqartussaammata.
- Taamanikkut soorlu assersuutigalugu meeqqat atuarfiini ilinniartitsisut inaanni oqaatsit piinnanngikkaluarlugit, qanoq atorfeqartitaanertik tunngavigalugu immikkoorlutik issiasartut aali ulluinnarni suleqatigiinniartussaagaluit, Jakob Janussen taama oqarpoq.
