Siunnersuisooqatigiit sakkortuumik isornartorsiuipput

Nunatsinni aningaasarsiorneq ingerlalluarpoq, Naalakkersuisulli ilinniartitaanermut tunngatillugu ajornartorsiutaasut aningaasaqarnikkullu pingaarnerusumik ataqatigiissitsinissaq isumaginngilaat, Aningaasaqarnermut Siunnersuisooqatigiit taama inerniliipput.
Assi © : Nauja Møller
septembarip 14-at 2017 09:24
Nutserisoq Simon Uldum -

Aningaasaqarnermut Siunnersuisooqatigiit nunatta aningaasaqarneranik ukiumoortumik misissueqqissaarnertik ullumi sisamanngornermi saqqummiutissavaat, aningaasaqarnikkullu inissisimanermik naliliinerat tunngaviatigut pitsaalluinnarpoq.

2016-imi siuariartorneq 7 procentit missaanniippoq, 2017-imilu siuariartorneq 3,9 procentiussangatinneqarpoq 2018-imilu 2,6 procentiussangatinneqarluni. Suliffissaaleqineq appasippoq, sanaartukkat amerlapput innuttaasullu atuinerat aamma annertuseriarsimalluni.

Ataatsimut isigalugu pitsaalluinnarpoq. Siunnersuisooqatigiilli misissueqqissaarneri naapertorlugit aamma aaqqitassaqarpoq.

Aningaasaqarneq nukittorsarneqanngilaq

Pitsaasumik inissisimasoqarnera aningaasaqarnerup piffinnut ingerlanerliorfiunerusunut isumannaarnissaanut atorneqanngilaq. Paarlattuanilli akileraarutitigut isertitat suliffeqarfinnillu pisortanit pigineqartunit isertitat amerlasuupilussuit mittarfinnik nutaanik sanaartornermut aningaasaqarnikkut ataqatigiiffiunngitsunut immikkoortinneqarput.

Siunnersuisooqatigiit naapertorlugit aningaasaqarnerup isumannaarneqannginnera ajornartorsiutaavoq angisooq, aalisarneq ingerlalluartoqarneranut pissutaanerpaasut ilagimmassuk. Pereersummi takutereerpaat aalisarnerup iluani akit tunisallu allanngupallassinnaasut, taamaalisoqarneratigullu Namminersorlutik Oqartussat ajornartorsiulissapput, aningaasat tamakkerlugit mittarfinnut atorneqarsimappata aalisarnermiillu isertitat peeruppata.

Pingaarnerusumillu isigalugu, pisortat aningaasaqarnerisa attanneqarsinnaasussianut ajornartorsiutitut taaneqartartoq Naalakkersuisut aamma isumagisimanngilaat - tassalu aningaasartuutigineqartut ukiut 15-20-t qaangiuppata isertitanit matussutissaqartinnissaannut Namminersorlutik Oqartussat milliardi koruunit missaannik amigaateqarnerat.

- Pisortat aningaasaqarnerisa attanneqarsinnaasussianut ajornartorsiutip naliliiffigineqarnera siornamut naleqqiullugu allanngungaanngilaq, pisortat aningaasaqarnerisa allanngutsaaliorneqarnissaannut ataatsimut isigalugu nukittorsaataasussanik aaqqissuusseqqinnernik suliaqartoqarsimanngimmat, siunnersuisooqatigiit nalunaarusiaminni taama allapput.

Meeqqat atuarfianni ajornartorsiutit aaqqinneqassapput

Aningaasaqarnermut Siunnersuisooqatigiit tassunga atatillugu paasisimavaat Naalakkersuisut ilinniartitaanerup iluani aaqqissuusseqqinnissamut ukiut sisamat atussagunaraat, naak meeqqat atuarfianni ajornartorsiutaasut ilaatigut ilisimaneqarluareeraluartut:

- Minnerunngitsumik meeqqat atuarfianni ajornartorsiutinut ilisimaneqarluariikkanut annertuupilussuarnullu  tunngatillugu piffissaq sivisuupilussuuvoq, siunnersuisooqatigiit taama allapput.

Meeqqat atuarfinni ikaarsaarnermi misilitsinnerit inaarutaasumillu misilitsinnerit pillugit paasissutissat amerlasuupilussuit iluaqutigalugit siunnersuisooqatigiit inerniliipput atuartut atuarnerminni ilinniakkatigut qaffassarneqanngitsut - imatut paasillugu atuartoq 3. klassimi ikaarsaarnermi misilitsinnermi angusarissaanngippat, taava aamma 7. klassimi ikaarsaarnermi misilitsinnermini naggataatigullu inaarutaasumik misilitsinermini aamma angusarissaannginnissaa ilimanaateqartupilissuussasoq.

Siunnersuisooqatigit aamma paasisimavaat meeqqat atuarfianni atuartut 30 procentii matematikkimi inaarutaasumik misilitsinnerminni angusinngitsoortartut, atuartullu sisamaagaangata ataaseq danskit oqaasiinik misilitsinnermi angusinngitsoortartoq. Aningaasaqarnermullu tunngatillugu isiginiaraanni, meeqqat atuarfianni angusat siunnersuisooqatigiit naapertorlugit immikkut ittumik ilungersunartuupput, meeqqat atuarfiannimi atuartut pikkorissusiat nunamilu atugarissaarnikkut qaffasissuseq ataqatigiilluarmata.

Aalisarneq pillugu inatsisissatut siunnersuut suliarilluagaanngilaq

Naalakkersuisut aalisarneq pillugu inatsisissatut siunnersuutaat assortuussutaasoq Aningaasaqarnermut Siunnersuisooqatigiinnit aamma sakkortuumik uparuarneqarpoq. Siunnersuut maannakkorpiaq tusarniaassutigineqarpoq Inatsisartullu ukiaanerani ataatsimiinneranni siullermeerneqartussaalluni.

Siunnersuutip inuiaqatigiinnut qanoq sunniuteqarnissaanik ersarissumik takutitsisunik naatsorsuisoqarsimannginnera siunnersuisooqatigiit naammaginanngilluinnartutut oqaatigaat.

Naalakkersuisut pisassiissutit utertinniarneqartut qanoq agguaateqqinneqarnissaat oqaatiginagu siunnersuummik saqqummiussiniarlutik aalajangersimanerat siunnersuisooqatigiit aamma eqqarsarnartoqartippaat.

Naalakkersuisut inatsisip inuiaqatigiinni naligiinnerulersitsinissaanik anguniagaqarnerat aamma eqqortuusorinngilaat:

- Siunnersuutit saqqummiunneqartut inunnut pisisassiissutinik agguaateqqinneqartunik pissarsisunuinnaq isertitatigut siuariaateqartitsissapput, agguaasseqqinnissamulli politikki eqquilluanngitsuussaaq kikkullu taamatut periarfissinneqarnissaannut eqqorniunnertalimmik imaqarluni, siunnersuisooqatigiit taama allapput.