Ullumi ukiut 254-it matuma siorna Hans Egede toquvoq

Hans Egede, Norgemiu palasi, nunatsinnut kristumiuussusermik eqqussisoq nunatsinnillu nunasiaateqalernermik aallarniisoq 1686-imiit 1758-ip tunganut inuusoq nunatta appustiliattut ilisimaneqarpoq.
novembarip 05-at 2012 11:48

Taanna 1704-mi palasinngormat Norgep avannaani Lofotenimi illoqarfeeqqami Vågan-imi 1707-imi palasinngortinneqarpoq. Norge-mili palasiunermi nalaani eqqiissiviilliorfioqisumi palasiutilluni nunatsinni kristumiuussutsip katuulliunermiit naaggartunngornermut eqqussinissani eqqarsaatigisalersimallugu.

Eqqarsaatigisartakkanilu pilerileraluttuinnarmagu 1718-mi Københavniliarpoq taamanilu kunngi Frederik sisamaanut eqqarsaatersuutini apuussimariarmagit tapersersorneqalersimalluni. Taamani Bergen-imi Kalaallit Nunaanni niuernermik suliniaqatigiiffik Bergenskompagniet-imik pilersitsitseqataasimalluni. 1721-milu umiarsuaq Haabet – Neriuut-mut ilaquttanilu ilaallutik Kalaallit Nunaannut naagaartutut kristumiuussusermik eqqussiartorlutik aallarlutik. Angalallaramik avannarpasissuseq 64-imut apuummata Kangerup ungasinngisaani nunneqqaariarlutik 1728-mi niuertoqarfik Godthåb tunngavilerlugu. Taamanili sakkutuut pillakkallu tunngaviliinermi atorneqarmata ajornartorsiutaasimaqaat, pissutsillu Christiaat arferngata iluariunnaarmagit nunasisut tamavimmik 1731-mi angerlartinneqarnissaat naalakkiutigalugu.

Hans Egede-li ilaquttanilu angerlaqataanngillat, namminnerlu kajumissutsiminnik Nuummiiginnarlutik. 1733-mili 34-milu Nuummi kuppiararnersuaq tuniluutillarmat Nuummiut eqqaamiuilu amerlanersaat toqorarput, Hans Egede-llu kristumiunngorsaanerigalua iluatsinngitsuuittutut taasariaqarsimalluni. Asulu aappaaguani, tassa 1735-mi nulia Gertrud Rask toqummat Hans Egede qasusimaqaluni 1736-mi nunatsinniit aallarpoq kingornalu uteqqikkaluarminani.

Hans Egede-li Københavnimut tikereermat Kristumiuussusermik ilitsersuisussanik ilinniarfimmik pilersitsitseqataavoq, tassalu 1740-miit 1747-p tungaanut Kalaallit Nunaata Biskop-iattut atorfeqarsimalluni. 1738-mi atuakkiaani Kalaallit Nunaanni kristumiuussusermik ilitsersuinerup aallarnersarneqarnera nanginneqarneralu pillugit sukumiisumik eqqartuinermik taasaminnik saqqummersitsitsivoq, 1741-milu atuagaq Det Gamle Grønlands nye Perlustration eller Naturel-Historie saqqummersippaa, atuakkiaalu taakku marluk oqaatsinut assigiinngitsunut nutserneqarsimapput, nunatsinnullu tunngasunik suliaqarniartunut najoqqutassatsialattut atorneqartuartarsimallutik. Hans Egede 1751-miit 1758-imi toqunissami tungaanut Danmarkimi illoqarfik Stubbekøbing-imi najugaqarpoq.