Nunarsuarmi isumalluutit nutarternerat sinnerlugu ukiup sinnera atuiffiussaaq

Nunarsuup ukioq ataatsip ingerlanerani isumalluutit pilersitarisartagai nunarsuarmiut ataasinngormat nunguppaat, tassa siornamut naleqqiullugu ullunik pingasunik siusinnerusumik.
Assi © : Scanpix
Allattoq Ritzau
juulip 29-at 2019 11:29
Nutserisoq Per Rosing

Isumalluutit nunarsuup pilersittagai sinnerujussuarlugit nunarsuup inuinit 7,7 milliardinit atorneqarput.  

Ullumi nunarsuarmiut taakku tamaasa atoreerpaat, ukiullu sinnerani sillimmatit atussallugit.

Global Footprint Network-imit nalunaarusiami taama allassimasoqarpoq. Ulloq taanna taaneqartartoq "Earth Overshoot Day"-mik siornamut naleqqiullugu ullunik pingasunik sioqqullugu pivoq.  

- Isumalluutit qanoq annertutigisut nunarsuup ukiup ataatsip ingerlanerani nutartertarai qiviassagaanni taava ullumi nunguppavut. Tassalu ukiup sinnerani uninngasuutit sillimmatit atorlugit aallartippugut – aalisakkat tukertunit amerlanerit pisaralugit, orpiit naaqqittunit amerlanerit uppikaatillugit

- Taamaalilluta amigartooruteqarpugut, ukiullu 50 missaanni taamaassimalluta, Pinngortitaq pillugu nunarsuaq tamakkerlugu suliniaqatigiiffimmi generalsekretæri Bo Øksnebjerg oqarpoq.

Nunarsuarmi tamarmi uuttortaaffiit untritilikkaanik tuusintillit uuttugaat tunngavigalugit misissuinermi nalunaarusiami allassimavoq nunarsuup ukiumi ataatsimi pilersittagaanit 1,75-eriaammik annertunerit nunarsuarmiut atortaraat.

Inuit amerliartorpugut

Inuit amerliartornerannik ilaatigut peqquteqarpoq – ukiut 50-t qaangiummata nunarsuaq 3,7 milliardinik inoqarpoq – pingaarnerusumilli nunarsuup kitaamiuisa atuinerujussuat peqqutaaneruvoq.

- Nunat inuttusiartortorujussuit qiviaraanni, taakku atuinermik annertusiartortitsinngillat. Taamaattumik uagut nunarsuup kitaamiui taamalu aamma Danmarki atuipiluttuupput.

- Kikkut tamarmik Danmarkimisut inuugaluarpata nunarsuarni sisamani najugaqassagaluarpugut. Nalunngisatsitulli ataasiinnarmik nunarsuaqarpoq, Bo Øksnebjerg oqarpoq.

Nunanut atuinikkut oqimaaqatigiiffiusunut assersuutigalugu nunat ilaat Afrikamiittut ilaapput, Kinali Indialu nammineq pilersittakkaminnit annertunerusumik atuilernissamut ikaarsaariaannanngorput.