Nukappiaqqat niviarsiaqqallu inuusartut nunanit allanit allaanerunngillat
Taamaannera sunik patsiseqarnersoq eqqoriarneqapallappoq. Tassagooq inuit nerisannaavi, puisit arferillu neqaannit, mingutitsinermit annertuumik toqunartoqalersimanerat pissutigalugu inuup sananeqaataani hormonit sunnertissimasut.
Inuit peqqissusiannik danskit misissuisarfiata Issittumi sumiiffinni 27-ni inunngortut 3 milliuunit maanna misissorsimalerpai. Inerniliinerlu qulannaalluinnarpoq. Issittumi niviarsiaqqat inunngortut nukappiaqqallu inunngortut amerlassuserisartakkamissut ipput. Nikingassutallu nunarsuup sinneranisut ipput.
Nunarsuaq tamakkerlugu nukappiaqqat niviarsiaqqallu inunngortut nikingassutaat 1,05-iuvoq.
Naak kalaallit akuutissanik arrortikkuminaatsunik ulorianartorsiortinneqarnerpaasaraluartut, misissuinerit takutippaat, Nunatsinni inunngortut agguataarneranni nikingassutaat allaanerunngitsoq. Aamma sivisuumik allannguuteqarsimanani.
- Misissuinitta saniatigut paasisatta ilagaat, Kalaallit Nunaanni nukappiaqqat niviarsiaqqallu inunngortartut agguataarnerat, ukiut 100-t matuma siornatulli iinnartut. Syddansk Universitetimi professori, Peter Bjerregaard oqarpoq.
Peter Bjerregaardip ilisimatuut Canadameersut sisamat naatsorsueqqissaartartorlu ataaseq peqatigalugit misissuineq ingerlappaat. Issittormiut nerisannaavi meeqqap suiaassusaanut sunniuteqarsinnaannginnerat uppernarsigaluarlugu, inassuteqarpoq naartusut puisit arferullu neqaanit kviksølvilimmik nerisassanngitsut.
- Savalimmiuni paasineqarpoq, meeqqat silassorissusaat sunnerneqartartoq anaanaasoq kviksølvimik akulinnik nerisaqarpallaarsimagaangat. Professori Peter Bjerregaard, aamma Peqqinnissamut Naalakkersuisoqarfimmut attuumaassutilimmik suliaqartoq oqarpoq.
Tamannalu pinngitsoortinniaraanni iliuusissaq ataasiinnaavoq, tassa akuutissanik arrortikkuminaatsunik akulinnik nerinaveersaarnissaq. Professorillu Peter Bjerregaardip siunnersuutigaa, assersuutigalugu arferup neqaanik nerinani aalisagartortoqarsinnaasoq.
Naartusumullu pitsaanerpaavoq, Nerisaqarnermut Siunnersuisoqatigiit siunnersuutaat malikkaanni. Tassa nerisat allanngorartillugit, sapaatip akunneranut arlaleriarluni aalisagartorluni, naatitartorluni ullormullu 1 tiimi aalalluni.
Misissuineq 2007-imeersoq, the Arctic Monitoring and Assesnment Programmimit suliarineqarpoq. Taanna nalunaaruteqaraluarpoq issittumi niviarsiaqqat inunngortut nukappiaqqanit inunngortunit amerlanerunerusut. Peter Bjerregaardillu oqarneratut, misissuineq taanna mikisunnguusoq, Ruslandimi nunaqarfimmi mikisumi inunnik misissuinerulluni.
- Tassami inunngortut amerlassusaat allanngoralarsinaapput, taamalilluni sumiiffimmi ataatsimi misissuinermi mikisumi takuneqarsinaalluni niviarsiaqqat amerlaneruallaat inunngortut, misissuinermilu mikisumi allami takuneqarsinnaalluni nukappiaqqat amerlaneruallaat inunngortut. Misissuinermi inerniliussat qularnaalluartuussappata, naatsorsueqqissaarnerit kisitsisinik naammattunik tunngaveqartariaqarput, Syddansk Universitetimi professori aamma Peqqinnissamut Naalakkersuisoqarfimmi sullissisoq, Peter Bjerregaard oqarpoq.
