Naalakkersuisoq naartuersittut aatsaat taama amerlatigineri pillugit: Alianarpoq

Alianarpoq.

Naalakkersuisoq, Agathe Fontain (IA) naartuersinnerit siorna aatsaat taama amerlatiginerisa kingorna taama qisuariarpoq.

- Naartuersittut qaffakkiartornerat alianartutut isigivara, taannalu iliuuseqarfiginissaa pisariaqartutut isigalugu, taanna KNR-imut oqarpoq.

Nunatsinni napparsimmavinni naartuersinnerit siorna 1034-upput. Ukiuni qulini aatsaat taama amerlatigisut, Nakorsaaneqarfik paasissutissiivoq.

Iliuuseqarnissarlu taamaammat pisariaqartoq, Agathe Fontain isumaqarpoq. Qanorli iliuuseqartoqarsinnaanera aalajangersimasumik suli oqaatigisinnaanagu.

- Uagut peqqinnissaqarfimmi qanoq iliuuseqarsinnaanerput peqqissutsimut aqutsisut peqatigalugit sinerissamut soorunami siammartussaammat iliuusissarput taakkua peqatigalugit eqqartussavarput, aamma pinngitsoorani iliuuseqarnissarput kisittaasussaannginnami. Aamma angajoqqaat inuusuttuaranngortussanik meeraqartut tassani soorunami suleqatiserissavavut, taakku angajoqqaatut akisussaaffimmik aamma peqatigiilluta angajoqqaallu aamma qaammarsaanerit, pinaveersaartitsinerit iliuuseqarfigisinnaallugit, tassami imminut paarinissamik ilikkartitsisimagutta taava kissaatiginngisamik naartulersimaneq kingusinnerusukkut pinngitsoortissinnaagatsigu, taamaakkami suleqatigiittussat amerlasuujuvugut, Agathe Fontain oqarpoq.

- Tassa paasititsiniaanerit pisariaqartittuaannarpagut, aamma nutaanik soorunami takkuttoqartarmat, taamaakkami paasititsiniaaneq tassuuna ingerlattuaannassavarput suli. Kisianni taassuma saniatigut iliuutsit allaanerusut soorlu imminut akisussaaffigineq, aamma kinguaassiutitigut nappaatit nappaatipalaanik taaasartakkavut taakkua annertoorujussuupput, taassuma aamma takutippaa atoqatigeeriaaseq peqqinnanngitsoq nunatsinni aamma ingerlanneqartoq. Taamaakkami tassuunakkut suliassaqarpugut annertuumik, taanna oqarpoq, taanna oqarpoq.

Ineriartorneq ernumanartoq

Demokraatit peqqinnissamut tunngasuni oqaaseqartartuat, Anna Wangenheim, Inatsisartut Ilaqutariinnermut Peqqissutsimullu Ataatsimiititaliaanni siulittaasumut tullersorti, naartuersittarnerit amerlavallaartut “ernumanartutut” nalilerpaa:

- Naartuersinnerit amerlavallaarnerat ernumanartutut isigineqarsinnaavoq. Pingaartumik meeqqat Kalaallit Nunaanni inunngortut aatsaat ikitsigilernerat eqqarsaatigalugu.

2011-mit ukiumut meeqqat 800-t inunngortartut, Naatsorsueqqissaartarfimmit kisitsisit takutippaat.

Anna Wangenheim naartuersinnerit amerlassusaat sooq ernumanartuusoraajuk?

- Tamanna inuiaqatigiinnut ataatsimut isigalugu pitsaasuunngitsuuvoq. Ukiut tulliit ingerlaneranni utoqqarnik isumaginninneq annertusiartussaaq, taamaattumillu inuiaqatigiit atugartuujusut attatiinnarneqassappat inuit amerlanerusut pisariaqartippagut, sulerusullutik aningaasarsiorfissarilikkatsinni ingerlatsisinnaasussaallutik, taanna oqarpoq.

Taamaammat kissaatiginngisamik naartusoqalernissaanik pinaveersaartitsisoqarnerussasoq, Anna Wangenheim isumaqarpoq.

- Aatsaat taama naartuersittartut amerlatigipput, taamaattumik isumaqarpunga ukiuni kingullerni amerlasuuni pinaveersaartitsineq ingerlanneqartoq ajortumik kinguneqartitsisoq, taanna oqarpoq.

Kissaatiginngisamik naartulertarneq akiorniarlugu pinaveersaartitsineq annertusarneqartariaqartoq, Naaja Nathanielsen (IA), Naligiissitaanermut naalakkersuisoq isumaqataavoq.

Taamaakkaluartoq, arnat naartuersittartut pillugit oqallinnermi arnat kanngunarsarneqartariaqanngitsut taanna isumaqarpoq.

- Naartuersittartut amerlanerannut naleqqiullugu inuiaqatigiinni ajornartorsiutit allat amerlaneroqaat. Arnat amerlasuut meeraanerminni inuusuttuunerminnilu killissaminnik qaangiiffigineqartarsimanerat ajornartorsiutigaarput. Kinguaassiutitigut nappaatit siaruariartorneri aamma ajornartorsiutaavoq.

- Kisianni naartuersinnerit amerlassusaat pillugit uumissuinianngilanga. Naartuersinnerimmi tamarmik immikkut inuup nammineq aalajangerneranut takussutissaavoq, tamannalu ajornaatsuunngisaannarpoq. Uangali aalajangernermut pissutaasut oqaluusererusunneruakka, taanna oqarpoq.

Aalajangiinerit pillugit ilisimasat amigaataasut

Naartuersittarneq pinnagu kinguaassiutitigut peqqissuuneq pillugu oqallittoqarnissaa pingaarnerusoq Naaja Nathanielsen taamaattumik isumaqarpoq.

Kinguaassiutitigut peqqissuunerunermik qanoq iliornikkut pilersitsisoqassasoq isumaqarpit?

- Ukiorpassuarni assigiinngitsutigut maannamut suliniuteqartarsimavoq. Paasissutissarpassuit tunngavigineqarsinnaapput. Inersimasutut killeqartitsinerput qaangerniarutsigu pingaaruteqarpoq. Angajoqqaatut meeqqatsinnut taamatut oqaloqatigiissinnaanermut peqqusiileqinernik inatsisiliortariaqartoq upperinngilara. Kisianni politikkikkut materialinik paasititsiniaatinik atortussanik tigusiffigisinnaasatsinnik pisariaqartunik pilersitsisimavugut.

- Kisianni aamma kinguaassiutit pillugit atuartitsinerni amerlanerusuni ilinniartitsisoqarnerusinnaavoq. Tamanna iluaqutaasinnaavoq, taanna oqarpoq.

Tamatumalu saniatigut sooq naartuersinnissamik aalajangertoqartarneranut ilisimasagut amigartut Naaja Nathanielsen isumaqarpoq.

- Naartuersittut pillugit isummersorata tamakkiisumillu isiginninnerulerniarluta. Siorna aalajangiinerit 1000-it suna pissutigaat? Tamatuma ilisimasaqarfiginerulernissaa politikkikkut suliniuteqarfigissallugu soqutiginartuuvoq, taamaaliornikkut suliniutigut toraagaqartumik anguniagaqarfiussapput, taanna oqarpoq.