Kigutilerisut ikiortaat toqqissiallapput
Kigutit nakorsaasa ikiortaat danskiusut 802-t, ukiuni arlaqartuni kigutit nakorsaannut ikiortaanerminni , kigutit putuinut ilaartuutaasartumik kviksølv-imik suliaqartarnerminni, aalaanillu najuussuisarnerminni peqqiilliuteqarsorilerlutik kattuffimminnut HK-mut saaffiginnissimapput.
Ualimut Nuummi kigutileriffimmi sulisut oqallisaasoq pillugu ataatsimiipput, maalaarnissaminnullu periarfissanik ujartuillutik. Nuummi kigutilerisut ikiortaasa ningiuat Dorthe Johansen oqarpoq, kigutilerisut ikiortaat toqqissiallattut.
- Ittorinerpaasarput Frank Senderovitz ullumikkut ataatsimeeqatigigatsigu, ilisimatinneqarpugut kviksølvip sunniutigisinnaasaanut tunngasut soqutigineqarluartut. Uppernarsarneqarsinnaanngikkaluartoq ilumut kviksølvi napparsimalissutaasinnaasoq 1960-ikkunni 80-ikkullu qiteqqunnissaata tungaanut sulisuusimasut peqqiilliortarsimanerat, periarfissinneqarpoq peqqiilliortarsimanerit sulinermut atatillugu ajoqusersimanertut naliligassatut suliassanngortutsisoqarsinnalersoq. Tamatsinnut taamatut pisoqarnera nuannaajallatsitsivoq. Aamma sinerissamiittut tamarmik paasiniaaffiugiumaarpagut, ilaatigut aamma suliunnaarsimasut timimikkullu peqqikkunnaarsimasut pasitsaassisimasullu kviksølvi pissutaasimasinnaasoq, taava taakkua oqaloqatiginiarpagut, Dorthe Johansen oqarpoq nangillunilu;- inuit kigutileriffinni sulisuusimasut peqqiilliortullu attavigereerutsigit innersuutissavagut oqartussaasunut naammagittaallioqqullugit. Ullumikkut oqallisigisarput tamaanga unissanngilaq, siunissami oqallittuartarumaarpugut, aamma neriuppugut napparsimalersoqarsimagutta paasigutsigulu kviksølvi pissutaasimasoq ikiorserneqarluarnissarput neriuutigaarput, Nuummi kigutilerisut ikiortaasa ningiuat Dorthe Johansenoqarpoq .
Maannakkut Norge-mi Danmarkimilu kviksølvip peqqissutsimut qanoq sunniuteqartarsinnaanera misissuiffigineqalerpoq.