Karrat Kangerluat pillugu naliliineq nutaaq: Innuttaasut 176-it piumagunik nuunnissamut neqeroorfigineqartut
Karrat Kangerluanni nikikkiartortoqarpoq, tassanilu qaqqaq annertooq ernumanartoqartitsilluni.
Qaqqaq ulorianartorsiortitsisoq ataatsikkut nakkaatissappat, nunaqarfiit Qaarsut, Niaqornat, Saattut, Ukkusissat Ikerasaallu taavalu Uummannap ilarujussuinut tassaarsuaqartitsisinnaavoq.
Karrat Kangerluanni piffiit pingasut aarlerinaateqartut
Nunatsinnit, Danmarkimit Norgemiillu ujarassiuut Karrat Kangerluani piffiit pingasut aarlerinaateqartutut oqaatigaat. Taakku qaqqami 2017-imi nakkaasoqarneranit tassaarsuaqartitsisumut qanittumiipput. Piffiit assimi normu 1, 2, 3-millu nalunaarsorsimapput. Piffik 3-mik nalunaaqutsersimasoq ataatsikkut nakkaassagaluaruni ajornerpaamik pisoqarsinnaavoq.
Aamma najugaqarfigineqanngitsut Nuugaatsiaq Illorsuillu eqqugaassapput.
Naalakkersuisut qaqqaq ulorianartorsiortitsoq GEUS-ip, tassa nunatsinni Danmarkimilu nunap pissusianik misissuisarfiup natsorsuineri atorlugit piffissami sivitsortumi nakkutigaat.
Oqartussalli norskit nunap pissusianik ilisimatusarfianni qaqqamit sisoortoqartarneranut immikkut ilisimatuut naliliinerat utaqqisimavaat. Naliliineq taanna maanna piareerpoq, tassanilu pissutsit aallaqqaammut ilimagisamit ajorneruleratarsinnaasut takutinneqarpoq.
Ajornerpaappat nunalu sisooratarnissamut aarlerinarnerpaaq ataatsikkut sisuussagaluarpat innuttaasut 176-it najugaat tassaarsuarmit eqqugaaratarsinnaapput.
Taamaammat innuttaasut taakkua najukkaminniiginnassanerlutik nuussanerlutilluunniit namminneq aalajangissagaat periarfissinneqarput. Tamanna politikkikkut aalajangigaavoq.
Niaqornat Qaarsuillu eqqugaanerpaassasut
Niaqornani Qaarsunilu najugaqartut eqqugaanerpaassapput. Niaqornani innuttaasut 35-t Qaarsunnilu innuttaasut 113-it takorloorneqarsinnaasuni ajornerpaamik pisoqaraluarpat tassaarsuarmik eqqugaaratarsinnaapput.
Najugaqarfiusut eqqugaanissaannut piffissaq ima sivisutigissaaq:
Karrat Kangerluanni aarlerinartunit pingasunit annerpaaq piffissami ataatsikkut nakkaassagaluaruni tamanna tassaarsuartitsinngaatsiarsinnaavoq. Tassaarneratalu nunaqarfinnut Uummannamullu anngunnissaanut piffissaq ima sivisutigissaaq:
- Nuugaatsiaq: 7 min. (najugaqartoqanngilaq)
- Illorsuit: 13 min. (najugaqartoqanngilaq)
- Niaqornat: 23 min.
- Qaarsut: 26 min.
- Uummannaq: 30 min.
- Saattut: 35 min.
- Ukkusissat: 26 min.
- Ikerasak: 38 min.
Paasissutissarsiffik: Naalakkersuisut
Nunaqarfiit taakku marluk Nuummeeersunit, Naalakkersuisut siulittaasuannit, Inuit Ataqatigiinneersumit Múte B. Egedemit siuttuuffigineqartumit, ullumikkut ilisimatinneqarput.
Nunaqarfiit sinnerini Uummannamilu innuttaasut sapaatit akunnerata ingerlanerani ilisimatinneqassapput.
Nuunnissamut neqeroorummut akuersisut Avannaata Kommuniata ikiuineratigut inissiamik attartugassarsissapput.
Innuttaasut aallaqqaammut pinasuartumik inissinneqarnissamut neqeroorfigineqassapput kingornatigullu sapinngisamik sukkanerpaamik inissiamik attartugassinneqassallutik.
Inissianik nutaanik sanaartortoqassanngilaq.
Innuttaasut sumut nuukkusunnerlutik kissaateqarsinnaapput, tamatumanili inissiamik attartugassaqarnersoq apeqqutaassaaq.
Sisuat sapaatip akunneranut minnerpaamik centimeterimik nikittartoq
Nunap sisoornissaanut aarlerinarnerpaaq 2017-imi sisoorluni nunaqarfinnut qanittuniittunut tassaarsuaqartitsisup qanittuaniippoq.
Taamani inuit sisamat ajunaarput illullu qassiiusut imaanut nusugunneqarlutik.
Nunap sisoornissaanut suli aarlerinartoq tamannalu nunaqarfiit inuinut aarlerinarsinaasoq taamani uuttortaanerit aamma takutippaat. Taamaammat innuttaasut nooqquneqarput.
Innuttaasut ima amerlatigisut nuunnissaminnut periarfissinneqassapput:
- Niaqornat: 35
- Qaarsut: 113
- Uummannaq: 10
- Saattut: 8
- Ukkusissat: 3
- Ikerasak: 7
- Nuugaatsiaq: Najugaqartoqanngilaq
- Illorsuit: Najugaqartoqanngilaq
Katillugit: 176
Paasissutissarsiffik: Naalakkersuisut
Nuna sisoorsinnaasutut maanna ukkatarineqartoq ukiut sisamat matuma siorna sisoortumit quleriaammit annertuneruvoq. Taamaammat tassaarsuaqaraluarpat taanna aamma annertunerusinnaallunilu ungasinnerusumut anngussinnaavoq.
Sivingarnit aalaqqajunnerat natsoorsuutigisamit itinerusumut qaqqamilu ilorpasinnerusumut atasoq, norskit nunap pissusianik ilisimatuut uuttortaanerisa takutippaat.
Ajornerpaalluni nuna sisooriaannaq tamarmi ataatsikkut sisuussagaluarpat malissuit siulliit nunaqarfik siulleq, tassa Niaqornat, minutsit 23-t ingerlaneranni eqqussagaa, naatsorsuinerit takutippaat.
Piffik ukiorpassuarni aarlerinarsimavoq, piffissamilu kingullermi annertuumik nikerartoqarnera takuneqarpoq. Nunatsinni, Danmarkimi Norgesmiilu ujarassiuut innap ilaanik sapaatip akunneranut 1 centimeterit sinnerlugit nikittoqartartoq nalilerpaat.
Niaqornani innuttaasut 35-t eqqugaasinnaapput. Assi: KNR
Nuna aqagu ukiulluuniit 200-t qaangiuppata sisoorsinnaasoq
Ujarassiuut qaammataasaniit assinik sapaatip akunneranut qasseeriarlutik pissarsisarpoq, taamaalillutillu sumiiffik nakkutigalugu. Naalli nalinginnaanngitsumik nikingaatsiartaraluartoq nunamik annertunerusumik qaqugu sisoortoqarsinnaassanera siulittoruminaappoq.
Tamanna aqagu ukiulluunniit 200-t qaangiuppata pisinnaavoq.
Ataaserli qularnanngilaq: Sumiiffiit aarlerinarluinnartut qassiiusut, ujarassiuut oqaatigaat.
Aarlerisaaruteqanngitsoq
Niaqornani Qaarsunnilu januaarimi pigaartoqalerpoq. Taamanili imaani arlaannik pasinartoqarnissaanik nakkutiginnittoqalerluni.
Pasinartumik pisoqaraluarpat kalerrisaarut aallartinneqassaaq.
Maannamulli suli ilimasaariveqanngilaq. Tamanna Naalakkersuisut 2017-imi nunamik sisoortoqarmalli misissuiffigilerpaat.
Misissuinikkut nunatsinni qaqqamit sisoortoqaratarsinnaanera erseqqissarniarneqarpoq.
Suliamilu tassani qaqqani aarlerinangaatsiartoqartoq paasineqarpoq. Ilimasaariveqalernisamulli suliaqsuli ingerlanneqarpoq.
