Kalaallit ikittuinnaat Danmarkimi qinigassanngortittut

Danmarkimi kommunalbestyrelsinut 98-inut regionsrådinullu tallimanut qinersineq marlunngornermi ullaakkut arfineq pingasunut aallartippoq.

Kalaallilli qinersinernut taakkununnga marlunnut qineqqusaartut ikittuinnaapput.

Kommunit nuna tamakkerlugu peqatigiiffiata, KL-ip qineqqusaartut inuiannit danskineersuunngitsut qassiunersut ataatsimut allattorsimasuutiginngilai.

Politikerili ataasiinnaq kalaallit atugaat pillugit oqaluussaqarnialuni Kalaallit Illuutaannut saaffiginnissimavoq. Tamannali napparsimasoqarmat taamaatiinnarneqarpoq.

Kalaallit Danmarkimi ilinniagaqartut peqatigiiffiat Avalak SF-imeersumut Københavnimi innuttaasunik ataatsimiisitsivoq.

Qineqqusaartunili nunatsinnut attuumassusilinnik ataasiakkaaqarpoq. Taakku ilagaat naalakkersuisuusimasoq, Demokraatinullu ilaasortaasimasoq, Palle Christiansen. Taanna partii Liberal Alliance tunuliaqutaralugu Allerød Kommunemi qinigassanngortippoq.

Taassuma Danmarkimi meeqqat atuarfiini pissutsit pitsanngorsarnissaat qineqqusaarutigalugit KNR-imut oqaatigaa.

- Atuarfeqarfimmut aaqqissuusseqqittoqarneranit naatsorsuutigisakka maannga (Danmarkimut, 2013-imi aaqq.) nuunnitsinniilli anguneqarsimanngitsut takusinnaavara. Issiaannarlungalu maalaarutiginagit taakku ilungersuutigilerpakka.

AAMMA ATUARUK Danmarkimi kommuninut qinersinissamut qinersiaarit

Kalaallinut tunngasunik ilungersuussaqanngitsoq

Palle Christiansenip qineqqusaarutaani innuttaasunut nunatsinneersunut immikkut ittumik qineqqusaaruteqanngilaq.  Allerød Kommunemi  pisariaqanngissoraa.

- Kalaallit Nunaaneersut Savalimmiuneersullu Allerødimi najugaqartut amerlagaluarlutik taakku inuiaqatigiinnut ilanngulluarsimapput. Ingerlalluartuullutillu suliffeqarput. Taamaammat inuiaassusermik aallaaveqarnissaq matumani pisariaqanngilaq (...). Allatulli pineqarusupput. Taamaammat qineqqusaarnermi matumani tamanut assigiimmik iluaqutaasussanut qineqqusaarniarlunga aalajangerpunga, Palle Christiansen oqarpoq.

AAMMA ATUARUK Kalaallit Illuutaat kommunimut qinersineq pillugu oqallitsitsinngitsut

Taamaakkaluartoq danskit kommuuniini danskinit kingoqqisuunngitsunik soorlu kalaallinik kommunalbestyrelsiniittoqarnissaa pisariaqartoq nassuerutigaa.

- Inuit Danmarkimi inuiaqatigiinnut ilanngulluartinnissaat isumassatsialaasoraara. Nutaajunerup takornartaanerullu qanoq inneranik ilisimasalimmik peqarluni (...). Ima ilaanni oqarsinnaasoqaraangat pitsaasarpoq: ’Ata, tamaasa peqataatittariaqarpagut!’

Palle Christiansenip kalaallinut tunngasunik Allerødimi immikkut suliassaqalissagaluarpat  suliariniarlugu erseqqissaatigaa.

Oqaatsit oqalliseriaaserlu anusinngortitsisartoq

Palle Christiansen kalaallinit kingoqqisut kommuninut qineqqusaartut sooq taama ikitsigisarnersut pillugu apeqqummut ima akivoq.

- Naluara. Tamanna paasissallu ajunngilluinnassagaluarpoq. Danskisulli hunnoruju procentimik oqalussinnaannginneq pissutaaqataasoraara. Iluamik oqalussinnaannginneq tamanut saqqummernissamut aarlerissutaasinnaavoq.

Naalakkersuisuusimasoq aalajangiisussaagaluaruni tamanna aporfiussanngikkaluarpoq.

- Allannguisinnaaneq aalajangiusimasallu upperiinnagassaapput. Arlaat kalaallinik nagguilik – danskit nunaanniittoq – qineqqusaarusussinnaassaguni uannut sianiinnassaaq. Taava ikiussaqqaarpakka, Palle Christiansen kaammattuivoq.

AAMMA ATUARUK Qaasuitsumi ikaarsaariarnermi ataatsimiititaliat inissitsitilersut

Københavnip avatinnguani Dragørimi qineqqusaartoq kalaallinik ilaqutarpassuaqarpoq.

Knud Rosingip Socialdemokratiet tunuliaqutaralugu kommuninut qinigassanngortittup politikki soqutigisariuaannarsimavaa. Sissallu innarlitsaalisarnissaata, taanna naapertorlugu Sermersuup aakkiartorneranut attuumassuteqartup, ilungersuussaasa ilagigaluaraa, aamma kalaallinut immikkut ukkataqarnani qineqqusaarpoq.

Dragørimimi, Allerøditulli, kalaallit immikkut ukkatarineqarnissaat pisariaqartinneqanngitsoq Rosing isumaqarpoq.

- Kalaallinit tunuliaqutallit 20-22-t missaanniittut maaniissoraakka (Dragør aaqq.). Tamatta oqaloqatigiittarpugut, kalaallinulli innuttaasoqatitsinnut pissutsit pitsanngorsarnissaasa iliuuseqarfigineqartariaqarnerannik takussutissaqanngilaq.

Taassumali danskit illoqarfissuisa kommuniini kalaallimik ataatsimik arlalinnilluunniit politikereqarnissaa takorusussinnaavaa.

AAMMA ATUARUK Sermersuup kommunalbestyrelsiani inissitsitertut

Taassumali danskit illoqarfissuisa kommuniini kalaallimik ataatsimik arlalinnilluunniit politikereqarnissaa takorusussinnaavaa.

- Københavnip Kommunia takugaanni tassani kalaallinut inuuniarnermikkut ajornartorsiutilinnut isumaginninnikkut suliassat imaannaannginnerpaapput. Inuuniarnermikkut ajornartorsiutilinnut sullissiniartumik tassani sassarnissamut qununngitsoqaraluarpat qujanassagaluaqaaq, Knud Rosing oqarpoq.

Taanna naapertorlugu kalaallinik qinigassanngortittoqarpallaannginnera nunatsinni – pingaartumik siornatigut – kulturerisami ajornartorsiutit oqallisiginagit nipangiunneqartarnerat peqqutaaqataasinnaavoq. Tamanna nammineq ’qaangersimallugu’ oqaatigaa.

Danskip qineqqusaartup kalaallit nuuttut sinnerlugit akiuunniartoq

Vejlemi danskinit kingoqqisup kalaallit atugaasa pitsanngorsarnissaat qineqqusaarummini ilaatippai.

Morten Dalegaard Kock Skovlundip Socialdemokraatineersup kalaallit inuusuttut ilinniariarlutik kommunimukartut ilinniartunut siunnersortitut sulinermini attaveqarfigisarsimavai.

Taakkualu unammillernartittagaat kalaallinut, maanna sullikkusutaminut, soqutiginnilersitsipput.

- Innuttaasut maanngartartut (Kalaallit Nunaanniit aaqq.) siusinnerungaatsiartukkut attavigisalissavagut, taakkulu ilinniakkaminnik suliffimminnillu ingerlassiinnarnissaat qulakkeerlugu. Tassalu maani inuttaasuni immikkut ukkatarineqartinnatik illoqarfissuarni Vejletut ittuni  inuiaqatigiinnut ilanngutiveriaannaasuaannanngitsunik eqimattaqartoq uanga kalerriutigerusuppara, Morten Dalegaard Kock Skovlunde KNR-imut oqarpoq.

Vejlemi Amalie Zeeb, nunatsinni tunuliaqutaqartoq, Kristendemokraatit sinnerlugit kommuninut regionsrådimullu aamma qinigassanngortippoq.