Atoqatigiinneq ileqqorlunnerlu pillugit misissuinermi inernerit uissuumminartut

Inuit pissaaneqartut kinguaassiutitigut akiliuteqartitsinissamik killissamilluunniit qaangiisumik iliuuseqarnikkut pissaanerminnik atornerluisartut inuit affaat sinnerlugit isumaqarput.
Nunatsinni misissuineq HS Analysemit suliarineqartoq piviusoq aallaavigalugu inerneqartoq Transparency international Greenland naliliivoq.
decembarip 28-at 2020 06:26

Innuttaasut aperigaanni kinguaassiutitigut ileqqorlunneq nunatsinni ajornartorsiutaangatsiarpoq.

Inuit pissaaneqartut pissaanerminnik atornerluillutik kinguaassiutitigut naaperuilluanngitsuliornertut ittunik killissamik qaangiuullutik iliuuseqartartut, nunatsinni innuttaasut 90 procentii tikillugit isumaqarput. Pissaaneqartut taakku tassaasinnaapput pisortaq, ilinniartitsisoq, politikeri qaffasissumik atorfeqartoq – tassa inuit atorfitsik pissutigalugu pissaaneqartut.

Tamanna Transparency International Greenlandip siulittaasuata, Birita í Dalip innuttaasut akornanni misissuineq annertooq nutaaq aallaavigalugu nassuiaatigaa.

Misissuineq pillugu
  • Pissaaneq atornerlullugu tiinganiartoqartarneranut misissuineq ileqqorlunnermik misissuinerup annerusup ilagaa. Misissuineq tamakkiisoq 2021-p aallartinnerani saqqummersinneqassaaq.
  • Nunatsinni misissuineq nunani tamalaani Tranparency Internationalip misissuineranut Global Corruption Barometerimik atilimmut ilaavoq.
  • Atoqateqarneq ileqqorlunnermut ilaatinneqaleqqammerpoq. Tassa pissaaneq atornerlullugu tiinganiartoqartarnera.
  • Misissuineq Tranparency International Greenlandimit tutsuiginartutut nalilerneqarpoq.

- Misissuinermi akissuteqartut ilarujussuisa taamaattoqartarsorigaat takusinnaavarput. Tassa 90 procentii tikillugit taama isumaqarput. Kisitsit uissuumminartorujussuupput, siulittaasoq oqarpoq.

Aperineqartut 58 procentiisa pissaaneqartut pissaanerminnik assersuutigalugu kinguaassiutitigut akiliuteqartitsiniarnermut atornerluisarnerat takussaaneruleraluttuinnarsoraat.

Pisortat suliffeqarfiini ajornartorsiutit

Misissuinermi inuit pisortat suliffeqarfianni atorfeqartumit kinguaassiutitigut akiliititsiniartumik nalaataqarsimanersut nalaataqarsimasumilluunniit ilisimasaqarnersut aamma apeqqutigineqarpoq.

Akissuteqartut 28 procentiisa tamanna ataasiarlutik, marloriarlutik akulikitsumilluunniit nalaassimanngikkunikku nalaataqarsimasumik nalunngisaqarput.

- Pingajorarterusaasa missaasa nalaassimagaat imaluunnit ilisimasaqartut takusinnaavarput. Taama pisoqartarnera aamma nunatsinni takutinneqarpoq, Birita í Dali oqarpoq.

Taassuma oqarnera naapertorlugu misissuineq sammisap inuiaqatigiinni siammasinnerusumik ukkatarineqarnerusariaqarneranik takutitsivoq.

- Una tunngavigalugu misissuisoqarluartariaqarnera, suliffeqarfiillu peqquserluttoqannginnissaanut politikkiannut imaluunniit pissuserissaarnissamut malittarisassani suliffeqarfinnilu ilaatinneqarnissaa kaammattuutigerusupparput, siulittaasoq oqarpoq.

Apersuinerup assinga takutikkaa

KNR-imit nunatsinni kommunini tallimani, Namminersorlutik Oqartussani, Inatsisartunilu sulisut akornanni suliffimmi suliffiullu avataani kinguaassiutitigut innimiilliortarneq pillugu oktobarimi apersuisoqarpoq.

Inuit 564-it kinguaassiutitigut innimiilliortarneq inuiaqatigiinni nalinginnaasumik ajornartorsiutaasoq. Akissuteqartunit 71 procentit taama isumaqarput.

Tamannalu Naligiissitaanermut siunnersuisoqatigiit siulittaasuata, Kathrine Bødkerip maliginiarpaa.

- 25 procentit missaat sulinerminni 50 procentillu missaat sulinermik avataasigut kinguaassiuutitigut innimiilliorfigineqarsimallutik misigisimapput. Tamanna inuiaqatigiinni ajornartorsiuterujussuusoq isumaqarpunga, Kalaallit Nunaanni Naligiissitaanissamut Siunnersuisoqatigiit siulittaasuat, Kathrine Bødker KNR-imut oqarpoq.