Isumaqatigiinniarnerit ulluisa kingullersaat

Nunarput Danmarkilu CO2-mik qanoq aniatsitsisinnaneq pillugu isumaqatigiinngillat
Allattoq Jens Thorin
decembarip 09-at 2011 14:51

Nunatsinni suliffissuit nutaat pisussaatinneqannginnisasannik imalimmik, Nunarput Danmarkilu CO2-mik aniatitsinerup millilernissaa pillugu isumaqatigiisasuteqarpat isumaqatigiissuteqanngillalluunniit? Tamanna aalajangerneqassaaq, Jens B. Frederiksen Danmarkillu silap pissusia pillugu ministeria, Martin Lidegaard silap pissussaa pillugu isuamaqatigiinniarnerni COP17-mi naapippata.

Piumasaqaatinik sukannersunik, silap allanngoriartornerata unikaallatsinnissaanik siunertaqartunik, malitaqanngikkaluarluni, Nunatsinni inuussutissarsiornerup inertortortinnisasanik isumaqatigiissummik, Danmark qimarratiginnippoq.

Silap pissussaanut tunngasunut naalakkersuisoq , Jens B. Frederiksen, taama oqarpoq, taannalu isumaqarpoq, tamatumunnga kignunerusinnaasut sakkortornersarisinnaasaat tassaasoq, CO2-mik anitsitisineq killilersimaarniarlugu nunat tamalaat isumaqatigiissutaannit Nunatta peqataajunnaarnera.

Jens B. Frederiksenip Danmarkimi silap pisussaanut ministeri silap kianneruleriartornera killilersimaarniarlugu nunat tamalaat ataatsimiinneranni Sydagfrika-mi pisuni naapissavaa, tassanilu paasinnitsinniarniarpaa, tamatuma qanoq ilungersunartigineranik:

- Kuupik Kleist Danmarkillu silap pissuasaanut tunngasunut taamani ministeria Lykke Friisilu COP15-imut atatillugu Københavnimi 2009-mi atsioqatigiipput, Nunatsinni CO2-mi aniatitsinitta millisinnissaa     pillugu, kisianni pilersinneqartut nutaat avataaniillutik, soorlu inuussutissarsiornermut, aatsitassarsiornermut, uuliasiornermut aluminiuliornrmullu tunngasut. Kisianni taava Danmarkimi  naalakkersuisut isumaqatigiissummut naliliinerat allanngorsimavoq, Jens B. Frederiksen oqarpoq erseqqissarluguli Nunatsinni naalakkersuisut naliliinetrtik allanngortinngikkaat.

Isumaqatigiissummi tassa pineqarpoq, Nunarput assersuutigalugu uuliamik gassimilluunniit qalluinikkut aatsitassanillu piiaanikkuut CO2-mik anitsitsinerulernermigut akiliisassanersoq. Imaluunniit suliffeqarfissuit taamaattut isumaqatigiissummiit ilaatinngitsoorneqasanersut.

Assersuutigiinnarlugu Alcoa-lluunniit  aluminiumik aatsitsivisatut pilersaarusiaa kisimiilluni pivisunngussappat, Nunatta CO2 aniatitaa  marloriaatinngussaaq.
Tamatumunngalu atatillugu CO2-mik aniatsitsinissamut akuersissutit Nunatta namineerluni akilissappagit, akiligassaq ukiumut 60 millionit koruninit annerussaaq.

Nunatta lu kisimi akilissappagu tamanna naapertuuginngilluinnartoq,Jens B. Frederiksen isumaqarpoq:
- Erngup nukinganik innaallagissiorfinnut allatigullu iliuuseqaqattaarnitsigut aninmgaasarpassuit atortarpagut, oqariartuutigaarpullu isumaqatigiissummut peqataarusulluta. Kisianni pilersitassalli nutaat naatsorsuutini ilaatinneqassappata, nunanut allanut unammillersinnaanerput millissaaq, aningaasarsiornikkullu erloqinartorsiulissaagut. Taamaammat inussutissarsiornikktu ineriartortitsinissamut allatuulli periarfissinneqartariaqarpugut, Jens B. Frederiksen oqarpoq nangillunilu.

- Angusaqarsinnaanngikkutta avataaniinnissaq aamma periarfissaavoq. Kisianni peqataanissaq kissaatigeqaarput, akisussaaqataarusukkatta. Kisianni soorunami piviusorsiorpalaartumik.

Nunatta Danmarkllu akornanni isumaqatigiinngisutaasutut ittoq tassaavoq, pappialaq
Naalakkersuisut siulittasuanniit Kuupik Kleistimit  februaarimi 2010 atsiorneqarsimasoq. Taanna naapertorlugu
Nunarput Danmarkilu imaattumik pingaaruteqartumik, nunattalu CO2-mi aniatitsinerminik millilierinissaanut tunngasumik,  paaseqatigiissuteqarput:

"Piffissami 2013-miit 2020-imut pisussaaffilersornermi aatsitassarsiorneq
ilaanngilaq, tassunga uuliasiorneq gassisiorneq aatsitassanillu tunisassiorneq".

Danmarkimi silap pissusaanut tunngasunut ministeri, Martin Lidegaard, maanna isumaqatigiinniarnernut tunngasunik oqaaseqarumanngilaq.

Jens B. Frederiksen Martin Lidegaardilu silap allanngoriartornera pillugu Sydafrikami Durbanimi ataatsimiinneq iluatsillugu aqagu naapissapput, tassani Nunatta Danmarkillu akornanni silap pissusaanut tunngasunik isumaqatigiissut oqaloqatigiissutigineqassaaq.