Uuliap oqimaatsup issittumi atorneqarnissaata inerteqqutaalernissaa Danmarkip taperserpaa

Issittumi HFO-mik (orsussaq oqimaatsoq) atuisarnerup inerteqqutaalernissaanut Danmark qaammaterpassuarni nipangersimareerluni maanna piareerpoq. Nunatta tamanna 2018-imili tapersersorpaa.

Orsussap oqimaatsup inerteqqutaalernissaa pillugu siunnersuut, nunanit FN-ip umiartornermut kattuffiani (IMO)-mi sap. akunnerani tulliuttumi isumaqatiginninniutaasussaq, Danmarkip taperserpaa.

Danmark IMO-mi pisortatigoortumik taasisinnaatitaavoq, Nunattali Issittumi inissisimanera pissutigalugu inerteqqutaalersitsineq orsussamut akisunerunermut nuunnissamik kinguneqartussaq, innuttaasut kalaallit aammalu kalaallit suliffeqarfiutaasa akilertussaassavaat.

Taamaattumik inerteqqutaalersitsinissamut tapersiinissani Danmarkip tunuarsimaarfigaa. Tamanna Kåre Press-Kristensenip, Rådet for Grøn Omstilling-imi avatangiisit pillugit ingeniøriusup eqqumiigaa.

AAMMA ATUARUK HFO-p Issittumi inerteqqutaalernissaanut Danmark tapersiinissamut nangaasoq

- Issittumi HFO-mik inerteqqutaalersitsinissaq Danmarkip 2016-imit 2018-imut tapersersunngilaa, Kalaallit Nunaanni qulaajaanissaq amigaataasoq innersuussutigalugu.

- Kisianni 2018-imi aasaanerani Kalaallit Nunaata nangaanartoqanngitsumik HFO-mik inerteqqutaasitsinissaaq tapesermagu, aatsaat ukiut aappaata affaata kingorna inerteqqutaalersitsinissaq Danmarkip pisortatigoortumik taperserpaa. Tamanna kanngusunnalaartoq, taanna oqarpoq.

HFO Sikuiuitsoq Kujallermi inerteqqutaalereerpoq

HFO atorlugu angalanissaq assartuinissarlu inerteqqutaalersitsineq Sikuiuitsoq Kujallermi 2011-mi atuutilerpoq, taamanili IMO-mi oqallisaalerpoq, inerteqqutaatitsineq Issittumi atuutilissanersoq. Tamanna sap. akunnerani tulliuttumi oqaluuserineqassaaq.

HFO-mik Issittumi inerteqqutaalersitsinnissamik siunnersuut Danmarkimit, Norgemit, Finlandimit, Frankrigimit, Tysklandimit, Islandimit, Hollandimit, New Zealandimit, Spaniamit, Sverigemit USA-millu saqqummiunneqarpoq.

AAMMA ATUARUK Uuliap kinertup atorneqarnerata inerteqqutaalernissaa naalakkersuisut tapersersoraat

HFO-mik assartuinerup inerteqqutaalernissaa nunat siunnersuutiminni siunertarinngilaat, kisianni orsussaq atorlugu angalanermut inerteqquteqarnissaq, aamma angalanermut atornissaa siunertaralugu orsussap assartornissaa inerteqqutaatinniarlugu. Tamanna ullut februaarip ulluisa 17-iata 21-atalu akornanni oqallisigineqassaaq, siunnersuutip teknikimut tunngasortai tassani inissinneqassallutik, taava nangaanartoqarsinnaasut mininneqartussallu ilanngunneqassallutik. Tamatuma kingorna siunnersuut akuereqqullugu inassutigineqassaaq, ataatsimiinnermi marsip naanerani ingerlanneqartussami oqaluuserineqassalluni.

HFO-p ulorianartortai

HFO-mik atuinerup malitsissaasut assigiinngitsorpassuupput, peqqissutsimut ulorianaateqarnermit avatangiisinut malitseqassalluni, Kåre Press-Kristensen nassuiaavoq.

- Uuliap akui ulorianaatillit inuit anersaartornerminni ilummoraangamikkit, kræfteqalersinnaapput, uummatimikkut taqqamikkullu napparsimalerlutik, aammik milittoorsinnaallutik, astmaqalersinnaallutik, bronkitiseqalerlutik aammalu pujortartatuunatik pujortartartut puaannik puaqalersinnaallutik. Tamakku saniatigut mingutsitsinerup Sermersuaq aakkiartortippaa aamma Kalaallit Nunaanni pinngortitaq aserorterlugu, taanna oqarpoq.

Taamaattumik inerteqqutaalersitsiniarnerup taama ajornakusoortiginera Kåre Press-Kristensenip tupigusuutigaa.

- Amazonasimi sialuup orpippassuisa ikuallattarneri oqaluuserineqaraangata, nunarsuarmi aqutsisut isorinnipallattarput, tamanna pinngortitamut avantangiisunullu ulorianartuummat. Kisianni Issittumi orsussaq oqimaatsoq oqaluuserineqaraangat, malitsissat misissoqqissaarnerinut ukiorpassuit atorneqassapput inerteqqutaalersitsinnissaq eqqaatinnagu, taanna oqarpoq.

AAMMA ATUARUK RAL sejler på HFO herhjemme - men ikke andre steder

HFO-mik assartuinerup angalanissallu inerteqqutaalernissaanut tunngavilersuut tassaavoq, umiarsuaq issittumi umiigaluarpat issittullu imartaanut uuliakoorluni, taava tamanna avatangiisini ajunaarnersuarnermik kinguneqassaaq, tamaani mingutsitineq arlalinnik peqquteqartumik sunniuteqarnerussammat.

HFO issittumi arriinnerusumik arrortinneqartarpoq, pissutigalu ummaasuaqqat tappiorannartut arrortitsinermi iluaqutaasut imermi nillertumi atugaqarnerlunnerummata.

- Uuliap katersornissaanut aamma isumalluutissaqanngilaq taava soorlu Qeqertarsuup Tunuani kaperlannerata nalaani iluliarsuit akornanni uuliakoortoqassagaluarpat kikkut saliisuussappat? Tamanna aalisakkanut immallu naqqanut ajorluinnassagaluarpoq, Kåre Press-Kristensen oqarpoq.